Với vị trí của làng nằm ở một khu trung du, có đồi gần núi xa, lại có
sông nước, dưới con mắt các nhà địa lý, đây là một địa thế tốt, một thầy
địa lý Tàu, xưa khi đi qua làng này đã tiết lộ làng nằm trên thân một con
rồng, rất tiếc long mạch bị cắt đứt bởi con ngòi ngay bãi Hàm Rồng, nên
làng chỉ có được nhân tài lừng lẫy nhưng không đạt được địa vị cao
sang.
Phải chăng vì vậy làng đã sản xuất ra nhà cách mệnh Nguyễn Thái Học
tiếng tăm lừng lẫy nhưng đã chỉ thành danh mà không thành công?
Dân làng khá đông, có đến hơn năm nghìn người, vừa sống về canh nông
vừa sống về thương mại. Đây là một làng trù phú, trong làng đường xóm
đều lát gạch tinh tươm sạch sẽ, và nhà ngói san sát như bát úp.
Những nơi thờ tự trong làng và thần tích
Cũng như mọi làng Việt Nam khác mà dân làng không theo đạo Gia Tô,
làng Thổ Tang sống theo nếp sống cổ truyền với đình chùa đền miếu.
Không nói đến chùa, làng Thổ Tang có một ngôi đình xây ở trong làng
để thờ đức Thành hoàng là ngài Hổ Lân Hầu, và một ngôi miếu xây ở
phía Nam làng gọi là miếu Trúc. Tại miếu này dân làng thờ thần Hổ.
Hổ Lân Hầu
Ngài là một vị tướng quân đời nhà Trần, không rõ tên tuổi, nhưng đã có
công trong cuộc chống quân Minh, được phong đến tước hầu, Hổ Lân
Hầu.
Theo thần tích, về cuối đời nhà Trần, khi quân Minh xâm lấn nước ta, Hổ
Lân Hầu đem quân giao chiến. Ngài bị thua, chạy tới làng Thổ Tang, vào
nghỉ nơi quán Bồ Đề ở đầu làng. Dân làng mang dưa hấu dâng ngài dùng
để khỏi khát. Lúc ấy ngài đã bị thương do quân giặc đâm, nên sau khi ăn
dưa hấu đỡ khát, ngài cũng trút hơi thở cuối cùng.