112
Tìm hiểu phong tục Việt Nam qua Nếp cũ gia đình và Lễ - Tết – Hội hè
Tác giả: Toan Ánh – Nhà xuất bản Trẻ
chuyện, ăn trầu uống nước. Có nhà lại ép mời khách nếm bánh chưng, xơi
chè bánh nóng, mứt kẹo do nhà làm ra. Khách không dám từ chối vì sợ làm
“giông” chủ nhà.
Người mỏi mệt vì lễ bái, bụng luôn no vì ăn uống, môi cắn chỉ vì nhai trầu.
Lại thêm suốt ngày phải bận quần áo chỉnh tề, khăn đóng áo dài, chân đi
giày đi dép. Tuy vậy, vẫn không ai nhãng việc Tết. Đây là một bổn phận đối
với họ hàng bè bạn. Người ta đến lễ tổ tiên mình, mình phải đáp lễ.
Đi lễ Tết không như ngày nay đi chúc Tết ở thành thị. Ở thành thị, bây giờ
người ta đến chúc Tết nhau vì xã giao, còn xưa kia, mục đích chính của việc
đi chúc Tết là lễ Tết trước rồi mới chúc Tết sau.
Con rể đến lễ Tết nhà bố mẹ vợ, học trò đến lễ Tết nhà thầy, người dưới đến
lễ Tết nhà người trên, kẻ hàm ơn đến lễ Tết nhà người đã ra ơn cho mình...
o
Khai bút
Nhà văn, nhà thơ thường có lệ khai bút đầu năm vào ngày Nguyên Đán.
Các văn nhân, thi sĩ sẵn sàng son mực bút nghiên giấy tờ, đốt bình trầm trước
án thư kén giờ hoàng đạo khai bút viết văn làm thơ.
Thơ làm xong, gặp có khách đến nhà hoặc khi đến bạn hữu chúc Tết, người
nọ đọc cho người kia nghe rồi cùng ngâm vịnh.
o
Chơi cành đào
Hoa đào màu đỏ nhạt rất hợp với cảnh xuân. Ngày Tết người ta thường kén
hoa đào để cắm ở trong nhà. Tục còn tin rằng đào trừ được ma quỉ do tích
cũ đã lưu truyền.
o
Của vào như nước
Nhân ngày mồng một Tết, tại các thành thị cũng như thôn quê, thuở xưa
thường có những người đi gánh nước thuê, gánh nước tới đổ vào mọi nhà
và chúc những nhà này quanh năm làm ăn phát đạt “của vào như nước”.
Gia chủ vui vẻ mở hàng cho người gánh nước một món tiền gấp mấy lần
ngày thường và cũng mong của sẽ vào như nước quanh năm như lời chúc
tụng của người gánh nước.
