Toan Ánh
118
THÀ LÀM QUỶ NƯỚC NAM,
CÒN HƠN LÀM VƯƠNG ĐẤT BẮC
Người Việt Nam chúng ta ai không biết câu nói trên của
Trần Bình Trọng, một danh tướng đời Trần, câu nói để trả
lời tướng giặc Mông Cổ khi chúng dụ ông hàng.
Ông vốn là dòng dõi Lê Đại Hành, đổi sang họ Trần từ đời
ông nội vì có công với triều đình.
Là một người khỏe mạnh và đảm lược hơn người, khi nhà
Trần khởi nghiệp, ông có công trong việc ổn định tình hình
trong nước, dẹp tan được đám bầy tôi nhà Lý nên được phong
là Khuông quốc Thượng tướng quân Thượng Vị Hầu.
Khi quân Mông Cổ kéo sang nước ta lần đầu tiên do tướng
Ngột Lương Hợp chỉ huy, ông đã tham dự trận đánh. Quân
Mông Cổ bị thua phải rút lui về Vân Nam. Ông được vua
Trần Thánh Tôn phong tước Bảo Nghĩa Vương.
Năm 1283 quân Mông Cổ lại sang nước ta lần thứ hai do
thái tử Thoát Hoan thống lĩnh. Chúng kéo đại quân lấy cớ
mượn đường đi đánh Chiêm Thành, để thực hiện mộng xâm
chiếm nước Nam nhưng triều đình ta không chịu, đã đem quân