119
Tinh thần trọng nghĩa phương Đông
chống lại. Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn được phong
làm Tiết chế Thống lĩnh toàn quân để ngăn giặc. Ngài chia
quân đóng giữ các nơi.
Quân Nguyên đánh gấp, Ngài hộ giá tới Thiên Trường rồi
sau lại rước xa giá ra Quảng Yên.
Trần Bình Trọng được cử giữ Thiên Trường để cự nhau
với quân của Thoát Hoan.
Đóng ở Thiên Trường, ông đón đánh quân Nguyên khi
chúng kéo tới bãi Đà mạc (ở khúc sông Thiên mạc, huyện
Đông An, tỉnh Hưng Yên), nhưng vì quân ít thế yếu nên bị
chúng bao vây rồi bị bắt.
Quân Nguyên dẫn ông tới Thoát Hoan. Tên này biết ông là
dũng tướng muốn khuyên dỗ về hàng, thết đãi cho ăn uống.
Ông từ chối không ăn. Chúng hỏi ông về việc nước, ông
không nói. Sau Thoát Hoan hỏi ông:
- Có muốn làm vương đất Bắc không?
Ông quát lên rằng:
- Ta thà làm quỷ nước Nam, chứ không thèm làm vương
đất Bắc. Ta đã bị bắt, chỉ có một chết mà thôi, can gì mà
phải hỏi lôi thôi.
Thoát Hoan thấy dụ hàng ông không xong, sai quân đem
chém.
Được tin ông bị giặc giết, Thánh Tôn thượng hoàng, vua
Nhân Tôn và Hưng Đạo Vương thương xót vô cùng.
Ông đã tử tiết vì nước, ông đã khước từ vinh hoa phú quý
của giặc để nhận lấy cái chết, không giống bao nhiêu kẻ tôn
thất nhà Trần đã đầu hàng giặc như lũ Trần Kiện, Trần Ích
Tắc, Trần Nhật Hiệu...
Gương tiết nghĩa của ông vằng vặc chiếu muôn đời.
Đời sau nhắc đến chuyện ông ai cũng ngợi khen. Phan Kế
Bính có thơ khen rằng:
