121
Tinh thần trọng nghĩa phương Đông
NGUYỄN BIỂU
Ông làm quan vào cuối đời nhà Trần khi Hồ Quí Ly chuyên
quyền để đi dần đến chỗ cướp ngôi nhà Trần.
Ông sinh tại thôn Nội Diên, xã Bình Hồ, phủ Đức Thọ,
tỉnh Hà Tĩnh, đỗ Thái học sinh vào năm 1375 làm quan tới
chức Điện tiền thị ngự sử.
Nhà Hồ cướp ngôi nhà Trần, triều Minh bên Trung Hoa
cử Trương Phụ sang lấy tiếng phù Trần diệt Hồ, nhưng thực
sự là muốn thôn tính nước Nam.
Trước tình trạng ấy, ông bỏ trốn.
Trong khi ấy, con thứ vua Trần Nghệ Tôn là Quỹ xưng
là Giản Định Hoàng đế nổi lên nối nghiệp nhà Trần, chống
nhau với quân của Trương Phụ. Ông theo Giản Định đế vào
Nghệ An. Giản Định đế lúc ấy được các quan triều thần cũ
của nhà Trần theo, nên chống nhau với quân Tàu, đã thắng
được những trận lớn như trận Bô Cô, nhưng về sau Giản Định
đế bị quân Trương Phụ bắt.
Nước Nam khi ấy có vua Trùng Quang, cháu vua Trần
Nghệ Tôn tiếp tục chống nhau với quân Minh nhưng bị thua
nhiều trận phải bỏ chạy vào Hóa Châu.
Trước tình trạng không thể thắng được quân Minh, vua
Trùng Quang phải sai Nguyễn Biểu đi phong với Trương
