Tín ngưỡng Việt Nam
320
những hội pháo rất linh đình và người ta tranh nhau cướp đầu
pháo. pháo đốt ran trong những ngày hội, pháo tượng trưng
cho Tết, có Tết là có pháo.
Trong những ngày hội xuân họ cũng có những trò vui như
hội hè miền xuôi, nhưng cũng nhiều khi rất khác.
Dưới đây là tóm lược mấy trò vui đặc biệt của đồng bào
Thổ (Tày) trong những hội xuân.
Hát lượn
Hát lượn cũng giống như hát đúm ở miền xuôi, hoặc hát hò
ở miền nam. Đây là lối hát giao duyên giữa nam thanh nữ tú
nhưng riêng của trai gái miền thượng du Bắc Việt. Tại khắp
các hội xuân của đồng bào Thổ (Tày), và cả của đồng bào Mán
(Dao), thuộc mấy tỉnh Vĩnh Yên, phú Thọ (Vĩnh phú), Tuyên
Quang nữa, hội Tam Lộng tỉnh Vĩnh Yên vào ngày 25 tháng
chạp, hội Đồng Mỏ ngày mồng chín tháng Giêng (châu Ôn
tỉnh Lạng Sơn), hội Kỳ Lừa ngày mồng 10 tháng Giêng v.v...
trai gái miền sơn cước rủ nhau tới hội hát lượn.
Trong câu hát cùng những lời đằm thắm, cùng những câu
ân tình, trai gái thanh xuân hát lượn với nhau quên ngày giờ
và quên cả các trò vui khác.
Vừa lượn họ vừa đưa sóng mắt nhìn nhau để câu hát thêm
tình tứ, để tim họ thêm rung động. Họ cùng nhau tính đến
ngày mai qua câu hát, họ hứa hẹn thề bồi cùng nhau sẽ như
chim liền cánh, như cây liền cành.
nam xướng, nữ họa, nam nữ đối đáp, trai một câu, rồi đến
gái một câu, họ quên giá lạnh của miền núi, họ không biết
đến sự ồn ào ở chung quanh, họ chỉ biết trao đổi cùng nhau
những lời êm dịu. Họ ở lại hội rất muộn, rồi lúc về bản, đi
đường, đôi khi họ còn hát tiếp.