81
Thực hiện ebook:
Học thuật Phương Đông
www.hocthuatphuongdong.vn
tính hết. Những người trong chi họ ấy được đem ruộng đất nói trên mà chia
nhau.
Nếu thế hệ chưa qua năm đời mà dòng họ đã tuyệt thì cho lập người
ngành khác để làm con. nếu không chịu làm con, không được tranh cản, phải
đem ruộng đất ấy để làm ruộng tam bảo ở làng đặt làm hậu nhà phật, cứ
ngày rằm mùng một thì các sư cụ trụ trì ở đó cúng dâng các vị hậu.
Lỗi đạo với dân tộc, bất hiếu với tổ tiên, bỏ hết việc giỗ Tết cứ lời xà trưởng
làm bằng tố cáo lên quan nha trị tội, giàu nghèo quan dân bất phân.
(Quốc Triều hình luật)
Trong vấn đề hương hỏa còn có kỵ điền và hậu điền. Kỵ điền là ruộng giỗ,
đất này tự người có giỗ lấy tài sản của mình mà đặt, có di hạ trong chúc thư,
hoặc do con cháu, hoặc do tình ngải, ân nhân đặt cúng. Hậu điền là ruộng
đất tài sản của những nhà tuyệt tự đem cúng cho nhà chùa để hàng năm
nhằm ngày sóc vọng hương khói nương nhờ cửa phật.
Nhìn lại, các phần trên đã cho chúng ta thấy chẳng những phong tục nghi
lễ của người Việt nam coi vấn đề hương hỏa là hệ trọng mà ngay pháp luật
các triều đại, các chế độ đều nhằm bảo vệ hương hỏa. Do đó, ý thức hệ luân
lý gia đình, gia tộc ở xã hội Việt nam vô cùng mạnh mẽ và hiệu lực. Đấy là
một vấn đề quan trọng và ý nghĩa cho nền tảng văn hóa xã hội dân tộc Việt
nam. Do đó, trật tự xã hội gia đình và nhân phẩm con người có một giá trị
đặc biệt, dịu dàng nhưng mạnh mẽ sâu xa và đẹp đẽ.
(Trích Xã Hội, Nguyệt San, số 4, tháng 1-1966)
(Thạc Nhân)
ĐẠO THỜ THẦN
Có thể nói được rằng đạo thờ Thần là một đạo thuần túy Việt Nam, và
đạo này đã có từ khi có người Việt Nam. Xin đừng nhầm Thần đạo với một
phần biến thể của Lão giáo do ảnh hưởng sai lầm của đạo này trong người
bình dân Việt Nam, tin tưởng ở những truyện thần tiên huyền ảo.
Người Việt Nam tôn thờ và tin tưởng tất cả những sức mạnh hữu hình hay
vô hình, do đó tất cả đời sống tôn giáo của ta đã dựa vào một tin tưởng vững
chắc: sự hiện diện của thần linh ở khắp mọi nơi, ở ngay trong nhà, ở ngoài
sân, ở ngoài vườn, trên ngọn cây, ở đình làng và bất cứ nơi nào có một miếu
