nhanh chóng nhận thấy rằng sáu con chuột không đi tìm thức ăn
bằng cách bơi cùng nhau. Chúng phân chia vai trò như sau: hai
con bơi bị bóc lột, hai con không bơi bóc lột, một con bơi độc lập
và một con không bơi chịu đau đớn. Hai con bị bóc lột đi tìm
thức ăn bằng cách bơi dưới nước. Khi chúng quay về chiếc lồng,
hai con bóc lột tấn công chúng và ấn đầu chúng xuống nước cho
tới lúc chúng nhả đồ ăn chúng giấu ra. Chỉ sau khi hai con bóc lột
ăn xong hai con bị bóc lột phục tùng mới được phép ăn miếng
thức ăn của chính mình. Lũ chuột bóc lột không bao giờ bơi,
chúng chỉ dừng lại ở việc đánh đập lũ chuột bơi để lấy thức ăn
cho mình. Con chuột độc lập là một tay bơi khá khỏe mạnh, nên
nó lượm được các mẩu thức ăn rơi vãi trong lúc diễn ra đánh
nhau. Cấu trúc tương tự - hai con bị bóc lột, hai con bóc lột, một
con độc lập và một con chịu đau đớn - cũng được nhận thấy trong
hai mươi cái lồng thí nghiệm khác.
Để hiểu rõ hơn cơ chế thứ bậc này, người ta đặt sáu con bóc
lột ở cùng nhau. Chúng đánh nhau suốt đêm. Đến sáng, hai trong
số sáu con phải lao động khổ sai, một con bơi một mình, một con
chịu đựng tất cả. Người ta cũng tiến hành thí nghiệm tương tự với
những con chuột có hành vi bị bóc lột. Rạng sáng ngày hôm sau
xuất hiện hai con được cung phụng.
Nhưng điều khiến thí nghiệm này buộc người ta phải suy
nghĩ thực sự là khi banh sọ lũ chuột ra để nghiên cứu não chúng,
người ta nhận ra rằng những con bóc lột là những con căng thẳng
nhất. Chắc chắn chúng sợ không được những con bị bóc lột tuân
lời.
Edmond Wells,
Bách khoa toàn thư kiến thức tương đối và tuyệt đối, quyển
II.
