46
trả lời không chút đắn đo: “Dạ không đâu, không phải em. Em không giỏi môn
bóng rổ.”
“Em thử chưa?” tôi hỏi.
“Dạ chưa. Chưa bao giờ.”
“Vậy làm sao em biết được em không giỏi? Có khi em lại có năng khiếu
với nó nữa. Nhiều khi nó còn dễ hơn em tưởng nhiều.”
Và tất cả bọn họ hiểu ra vấn đề. Bạn không thể giả định là bạn không giỏi
thứ gì đó chỉ vì bạn chưa thử qua. Chúng ta chỉ có thể học hỏi và rút tỉa kinh
nghiệm bằng hành động thực tế. Vậy nên nếu bạn muốn loại trừ con bò này, bạn
phải hành động.
Khi tôi đang viết về phần này và liên tưởng đến Rodrigo cùng khả năng
khiêu vũ của anh ta, và về anh bạn trẻ không giỏi môn bóng rổ, tôi nhìn thấy một
thành ngữ, hoàn toàn tình cờ, mà tôi nghĩ rằng nó là gốc rễ của những kỳ vọng
thấp như vậy. Câu thành ngữ đó, mặc dù sống sượng, lại cho ta một cái nhìn thấu
đáo về tính cách của những người không bao giờ sẵn sàng nắm bắt bất cứ cơ hội
nào, mà chỉ để cho con bò “Tôi cảm thấy bất lực” bịt mắt không cho mình nhìn
thấy những năng lực thật sự của bản thân. Câu thành ngữ đó là: “Thà im lặng để
họ tưởng mình ngu còn hơn nói ra để họ biết mình ngu thật”.
Bi kịch ở đây, dĩ nhiên, là sự giả định ngầm rằng chúng ta chẳng có tài cán
gì, rằng có thử thì cũng chẳng được gì, và rằng nếu có làm thử thì cũng chỉ chuốc
sự bẽ bàng vào thân. Đó cũng chính là thứ đã khiến Rodrigo bỏ qua nhiều cơ hội
cho đến khi anh tự hỏi “Tại sao không thử xem?”
Con Bò Mang Tên “Triết Gia”
- Vấn đề không phải thắng hay thua; mà là bạn đã thi đấu như thế nào.
- Nếu Thượng Đế muốn tôi thành công, Người sẽ chỉ cách cho tôi. Vấn
đề của tôi là kiên nhẫn đợi.
- Thật không may là tôi không được sinh ra trong bọc điều.
- Thành công không phải do bạn biết cái gì, mà là do bạn quen biết những
ai, mà tôi thì chẳng quen ai cả.
- Con vua thì lại làm vua, con sãi ở chùa lại quét lá đa.
Tôi gọi đây là những con bò “triết gia” vì chúng minh họa mức độ chúng
ta sẽ đạt tới trong quá trình tìm kiếm những diễn giải đầy vẻ uyên thâm để bảo
đảm cho những lời biện bạch của bạn không mang vẻ… biện bạch.
Tôi có một người quen thường hay nói những câu cửa miệng như “Vấn đề
không phải bạn biết cái gì, mà là bạn quen biết những ai” để giải thích vì sao
trong sự nghiệp, anh ta cứ giậm chân tại chỗ hoài. Không phải vì anh ta không
học thêm để bắt kịp xu thế phát triển, cũng không phải vì anh ta không bao giờ tự
