không hề có nó, bạn sẽ bỏ tay ra rất nhanh. Kết quả: những người ra quyết
định bỏ tay ra khỏi nước lạnh nhanh hơn nhiều so với những người không
phải ra quyết định. Quá trình ra quyết định căng thẳng đã làm nhụt ý chí của
họ - một hệ quả được khẳng định bằng nhiều cuộc thí nghiệm khác.
Đưa ra quyết định là một việc rất mệt mỏi. Bất kỳ ai từng tìm kiếm cấu
hình một chiếc laptop trực tuyến hay tính toán một chuyến du lịch dài ngày -
bao gồm chuyến bay, khách sạn, lịch trình, nhà hàng, thời tiết - đều biết rõ
điều này: sau hàng loạt so sánh, đắn đo và chọn lựa, bạn sẽ mệt lử. Khoa học
gọi hiện tượng này là chứng mệt mỏi vì quyết định.
Chứng mệt mỏi vì quyết định rất nguy hiểm: nếu là người tiêu dùng, bạn
sẽ dễ bị tác động trước các thông điệp quảng cáo và cơn bốc đồng mua sắm.
Nếu là người ra quyết định, bạn sẽ dễ dàng bị quyến rũ bởi dục vọng. Ý chí
cũng giống như một cục pin sạc điện vậy. Sau một thời gian pin hết điện và
cần phải sạc tiếp. Bạn làm điều đó bằng cách nào? Bằng cách nghỉ ngơi, thư
giãn, và ăn uống. IKEA hiểu rõ điều này: trên đường đến các khu trưng bày
giống như mê cung và các kệ hàng ngất ngưởng, chứng mệt mỏi vì quyết
định sẽ xuất hiện. Vì lý do này, hãng bố trí các nhà hàng ăn uống ngay giữa
những quầy bán đồ gia dụng. Hãng này sẵn sàng hy sinh một chút lợi nhuận
để khiến đường huyết của bạn tăng vọt bằng cách chiêu đãi bạn bánh kẹo
ngọt Thụy Điển miễn phí trước khi bắt đầu săn tìm những giá nến hoàn hảo.
Bốn tù nhân trong một nhà tù Israel cùng kiến nghị tòa xin được ân xá
sớm. Trường hợp 1 (được lên lịch vào lúc 8:50 sáng): một người Ả Rập bị
kết án ba mươi tháng tù vì tội lừa đảo. Trường hợp 2 (được lên lịch lúc 1:27
chiều): một người Do Thái bị kết án mười sáu tháng tù vì tội hành hung.
Trường hợp 3 (được lên lịch lúc 3:10 chiều): một người Do Thái bị kết án
mười sáu tháng vì tội hành hung. Trường hợp 4 (được lên lịch lúc 4:35
chiều): một người Ả Rập bị kết án ba mươi tháng tù vì lừa đảo. Quan tòa đã
ra quyết định như thế nào? Điều quan trọng còn hơn cả sự phục tùng của tù
nhân hay mức án nặng nhẹ của họ chính là sự mệt mỏi vì ra quyết định. Các
quan tòa phê chuẩn cho ca 1 và 2 vì lúc này lượng đường trong máu họ vẫn
còn cao (từ bữa sáng và bữa trưa). Thế nhưng họ lại bỏ qua 3 và 4 vì họ
