dạng trật tự thế giới làm bộ khung cho nó. Và nói chung, cả hệ thống công
nghiệp lẫn nền dân chủ đều đòi hỏi từ bản năng tự nhiên của con người một
sự tự chủ cá nhân vững vàng hơn, sự bao dung lẫn nhau nhiều hơn và tinh
thần hợp tác cao hơn so với các “động vật xã hội con người”, bởi lẽ những
cơ cấu mới này gây ra một lực chi phối mạnh chưa từng có lên tất cả mọi
hoạt động xã hội của con người. Chẳng hạn như, nhìn chung người ta đã
đồng ý rằng, trong điều kiện xã hội và công nghệ của chúng ta hiện nay, sự
tồn vong của nền văn minh chúng ta phụ thuộc vào việc chấm dứt sử dụng
chiến tranh làm phương pháp giải quyết bất đồng. Ở đây, chúng ta sẽ chỉ
xem xét việc những thách thức này có kích thích một cuộc thoái lui, theo
sau là một sự trở về hay không.
Vẫn còn quá sớm để đưa ra bất cứ một tuyên bố chắc chắn nào nếu chỉ
dựa trên một chương của lịch sử mà chúng ta đã biết quá rõ là mới chỉ bắt
đầu, nhưng chúng ta có thể nghiên cứu về khả năng tìm ra một lời giải thích
cho tình trạng hiện nay của nền văn minh Cơ Đốc Chính thống Nga. Chúng
ta đã phát hiện ra, nước Nga dưới lớp vỏ ngụy trang Tây phương, một “kẻ
cuồng tín” cố gắng tách khỏi nền văn minh Tây phương vốn đã ảnh hưởng
lên nước Nga từ hai thế kỷ trước, dưới triều Peter Đại đế; và đồng thời
chúng ta đã chứng kiến lớp vỏ ngụy trang này, dù muốn dù không, đang trở
thành sự thật. Chúng ta đã kết luận rằng, cuộc vận động cách mạng Tây
phương, diễn ra một cách miễn cưỡng ở nước Nga “Tây phương hóa” như
một cử chỉ chống phương Tây, đã trở thành một tác động mạnh mẽ và hiệu
quả của Tây phương lên nước Nga; và chúng ta đã thử biểu diễn kết quả
mới nhất của sự giao thiệp xã hội giữa nước Nga và phương Tây theo công
thức, một mối quan hệ từng là một liên hệ bên ngoài giữa hai xã hội phân
biệt đã được chuyển hóa thành một kinh nghiệm nội bộ của đại xã hội mà
giờ đây nước Nga đã được sáp nhập. Liệu chúng ta có thể đi xa hơn nữa và
nói rằng, nước Nga đồng thời cũng đang thực hiện một cuộc thoái lui khỏi
đời sống quen thuộc của nó để đóng vai trò thiểu số sáng tạo và tìm ra một
giải pháp cho những vấn đề hiện nay của đại xã hội? Ít nhất thì điều đó
cũng có thể hình dung ra, và được nhiều người hâm mộ cuộc thử nghiệm
