- Giặc mạnh ta yếu, thế như trứng chọi với đá tất không tránh
khỏi hoạ diệt vong. Nay giặc đang muốn dụ hàng, bất nhược ta hãy
nhân đó mà tạm hoà ít lâu để có thì giờ nghỉ ngơi sửa soạn, sau lại
đánh cũng không muộn.
Lê Lợi nói:
- Ta cũng đã tính tới chuyện đó. Hiềm vì nỗi, giặc mười phần
nắm chắc chín phần thắng ta, nên không dễ chịu lui binh giảng
hoà. Bởi thế, phải có người ăn nói thật khéo, viết thư thuyết phục,
mới may thoát khỏi thế quẫn bách này. Việc ấy phi Nguyễn Trãi
không ai làm nổi.
Nguyễn Trãi bước ra lĩnh mệnh thảo Thư tỏ oan (tức thư giả xin
hàng). Lại viết riêng một thư gửi Tổng binh Trần Trí, một thư gửi
Thái giám Sơn Thọ, trung sứ của vua Minh sang dụ hàng. Lê Lợi sai
anh vợ là Trần Vận và tướng Lê Trân đem các thư ấy và năm đôi
ngà voi làm lễ vật cầu hoà. Tổng binh Trần Trí tiếp thư mới đem
cho tướng tá nghị bàn. Thư viết: “…Tri huyện Đỗ Phú là người
đồng hương cùng tôi có hiềm khích. Nó đút lót với tham chính
Lương Nhữ Hốt nói vu cho tôi. Nhữ Hốt báo với quan quản binh.
Nội quan Mã Kỳ nhân đó cho quan quân đến đánh úp bộ chúng
tôi, không kể trẻ già đều chém giết bắt bớ; họ hàng tôi đều tan
tác, vợ con tôi đều chia lìa; lại khai quật mồ mả tổ phụ tôi mà phơi
bày hài cốt…”
Nghe thư, Mã Kỳ bị chạm nọc đập bàn quát lớn:
- Xin hàng gì mà toàn nói lời tố cáo láo xược!
Trần Trí can:
- Chấp gì chuyện ấy. Ông chớ vì một lời nói mà để hỏng việc lớn.
Nay nội địa đang bị khốn đốn: trong thì thiên tai dân biến; ngoài
