nguyên tố đá quý bằng chuyển động của nước, và việc tạo thành tinh thể
sau đó được thực hiện tại chỗ. Em rất ấn tượng bởi mặt cắt đặc biệt, gần
như đồng đều, của các quặng khác nhau mà em đã xem xét và đo đạc thật tỉ
mỉ. Tất cả đều ít nhiều cho một dạng chung có hình dáng một loại cốc, bình
hình chỏm, hay đúng hơn, nếu tính đến các lớp vỏ bao bọc, thì có hình bầu
của một bi đông nước nằm nghiêng. Tựa như một bể chứa ba mươi hay bốn
mươi nghìn mét khối, trong đó tuôn trào một tập hợp các loại cát, bùn và
đất phù sa, chứa trong tảng đá nguyên thủy. Tính chất này rõ nét nhất ở khu
mỏ Vandergaart-Kopje, một trong những mỏ mới được phát hiện gần đây
nhất, nhân thể nói, thuộc sở hữu của chính ông chủ nhà trọ nơi em đang
ngồi viết thư cho thầy.”
“Khi đổ vào bình một chất lỏng có chứa vật thể lạ không hòa tan, điều gì
xảy ra? Đó là các vật thể lạ đặc biệt hay lắng xuống đáy và bám xung
quanh thành bình. Vâng! Chính xác đó là hiện tượng xảy ra trong khu mỏ
Kopje. Đặc biệt chính là ở đáy và về phía trung tâm của khu mỏ, cũng như
ở ven thành mỏ, là nơi kim cương tụ lại. Và hiện tượng này được nhận thấy
rất rõ, với việc các hố khai thác trung gian rớt giá nhanh chóng, trong lúc
các khu đất trung tâm hoặc giáp ranh các thành mỏ thì nhanh chóng đạt
những giá trị lớn, một khi mỏ khai thác được định hình. Vậy nên phép loại
suy thiên về sự vận chuyển vật liệu dưới tác động của nước.”
“Mặt khác, thầy sẽ thấy phần lớn các trường hợp được liệt kê trong luận án
của em, đều nhằm cho thấy sự hình thành tại chỗ của các tinh thể, nhất là
quá trình chuyển sang trạng thái hoàn hảo của chúng. Chỉ cần kể ra hai
hoặc ba trường hợp, thì hầu như kim cương luôn tập trung thành từng nhóm
đồng chất và đồng màu, điều này chắc chắn không thể xảy ra nếu sau khi đã
được tạo thành chúng mới bị mang theo trong dòng thác. Chúng ta thường
tìm thấy từng đôi ghép sát nhau, nhưng dễ tách ra khi có tác động nhẹ. Vậy
làm sao chúng có thể chịu được lực ma sát và những gập ghềnh trong
chuyển động của dòng nước? hơn nữa, những viên kim cương lớn hầu như
luôn được tìm thấy dưới các tảng đá, điều đó chứng tỏ rằng ảnh hưởng của
đá - bức xạ nhiệt của nó hoặc các nguyên nhân khác - đã tạo điều kiện cho
