Tất cả các thao tác này nhằm mục đích tìm thấy một vài viên kim cương,
nếu có, và đôi khi chỉ lớn bằng nửa hạt đậu. Ít nhất hai cộng sự vẫn thấy họ
rất may mắn khi vẫn chưa tìm thấy một viên nào mà ngày thì vẫn chưa hết.
Họ say sưa lao vào công việc này và phân loại rất tỉ mỉ đất lấy từ mỏ,
nhưng trên thực tế, kết quả khá bi quan trong những ngày đầu tiên.
Nhất là Cyprien dường như kém may mắn. Nếu có một viên kim cương nhỏ
tìm được trong đất, hầu như Thomas Steel luôn là người nhìn thấy. Viên
đầu tiên chàng sung sướng tìm được thì chẳng nặng bao nhiêu, một phần
sáu cara bao gồm cả quặng bẩn.
Cara nặng khoảng bốn gơ ranh
, gần tương đương một phần năm của một
gram
. Một viên kim cương nước tốt nhất, có nghĩa là rất tinh khiết, trong
suốt, không màu, sau khi chế tác, nếu nó nặng một cara, trị giá khoảng hai
trăm năm mươi franc. Nhưng nếu kim cương nhỏ hơn có giá trị vô cùng
thấp theo tỉ lệ, thì kim cương càng lớn có giá trị tăng lên bội phần. Người ta
ước tính, thông thường, giá cả thị trường một viên đá nước đẹp bằng bình
phương của trọng lượng nó, được tính bằng cara, nhân với mức giá thời
điểm của một cara. Hệ quả là, nếu ta giả sử rằng giá của một cara là hai
trăm năm mươi franc, một viên đá mười cara có cùng chất lượng như thế sẽ
trị giá gấp trăm lần, tức là hai lăm nghìn franc.
Nhưng loại đá mười cara, thậm chí loại một cara, vô cùng hiếm. Chính vì lý
do ấy nên chúng đắt giá đến thế. Và mặt khác, kim cương ở Griqualand hầu
như có màu vàng - điều đó làm giảm đáng kể giá trị của chúng trong ngành
chế tác nữ trang.
Việc tìm thấy viên đá nặng một phần sáu cara, sau bảy hay tám ngày lao
động, quả là một phần thưởng nghèo nàn cho những vất vả nhọc nhằn
chàng đã phải trả giá. Có lẽ với tỉ suất ấy, cày xới đất trồng, chăn giữ bầy
gia súc hoặc khai phá đường sẽ lợi hơn. Đó chính là điều Cyprien tự nhủ
trong lòng. Tuy nhiên, hy vọng tìm thấy một viên kim cương đẹp làm phần
thưởng bất ngờ cho công việc vất vả của nhiều tuần thậm chí nhiều tháng
đã tiếp thêm sức cho chàng giống như hy vọng đã từng nâng đỡ những
