chung với nó. Trong hiện tại thân thể bắt đầu suy tàn và hư hoại với thời
gian. Không nên cưởng lại. Nhưng cũng không nên để cái tâm cùng suy tàn
với nó. Hãy tách rời, giữ tâm riêng ra. Hãy gia tăng năng lực cho tâm bằng
cách nhận định rõ ràng thực tướng của sự vật. Đức Thế Tôn dạy rằng đó là
bản chất tự nhiên của thể xác, không thể nào khác hơn được : đã được sanh
ra tức nhiên phải đi dần đến tuổi già, bệnh tật và chết. Đây là chân lý vĩnh
cửu mà cụ đang chứng nghiệm trong giờ phút này. Cụ hãy nhìn lại tấm thân
mình với trí tuệ và nhận thức chân lý này.
Nếu cái nhà của cụ bị trận lụt cuốn trôi đi, hoặc bị hỏa hoạn thiêu đốt tàn
rụi, dầu hiểm họa lụt lội hay hỏa hoạn nào đe dọa, hãy để cho cái nhà lo
lắng. Những hiểm họa ấy chỉ liên quan đến cái nhà. Nếu có lụt lội, chớ nên
để nó tràn ngập và lôi cuốn tâm. Nếu có hỏa hoạn, chớ nên để cho nó thiêu
đốt tâm. Cái nhà là vật ở bên ngoài cụ, hãy để cho nó bị cuốn trôi theo dòng
nước lụt, hay cháy thành tro trong trận hỏa hoạn. Hãy để cho tâm buông bỏ,
không bám níu vào cái nhà. Thời gian đã chín mùi.
Cụ đã sống trong một thời gian khá lâu dài. Mắt cụ đã thấy nhiều hình
thể và màu sắc, tai cụ đã nghe nhiều âm thanh, cụ đã có bao nhiêu kinh
nghiệm. Và tất cả chỉ là thế, chỉ là kinh nghiệm. Cụ đã ăn nhiều thức ăn
ngon và tất cả những vị ngọt bùi ấy chỉ là vị ngọt bùi - không có gì hơn
nữa. Những vị đắng cay cũng chỉ là những vị đắng cay - chỉ thế thôi. Nếu
mắt cụ nhìn thấy những hình sắc đẹp đẽ thì nó cũng chỉ là những hình sắc
đẹp đẽ, tất cả chỉ có thế. Một hình thể xấu xí cũng vậy, chỉ là một hình thể
xấu xí. Tai nghe những điệu hát mê ly êm dịu và nó cũng chỉ có thế, không
có gì hơn. Một âm thanh chát chúa, ồn tai cũng chỉ giản dị là vậy.
Đức Phật dạy rằng giàu hay nghèo, trẻ hay già, người hay thú, không có
chúng sanh nào trên thế gian này có thể giữ mình nguyên vẹn trong bất cứ
trạng thái nào trong một thời gian lâu. Tất cả đều phải đổi thay và trở thành
một cái gì khác. Đó là một thực tại của đời sống mà ta không thể làm thế
nào để cứu vãn. Tuy nhiên, đức Phật dạy rằng điều mà ta có thể làm được
là tự quán chiếu thân và tâm để nhìn thấy đặc tướng vô ngã của nó, để nhận
thấy rằng cả hai, thân và tâm, không có cái nào là "TA" hay "CỦA TA". Nó
chỉ hiện hữu một cách tạm thời. Cũng như cái nhà này, nó chỉ là của cụ trên
