NGŨ-GIỚI LÀ THƯỜNG GIỚI CỦA MỌI NGƯỜI
360
Ta có nghiệp là của riêng, ta là người thừa
hưởng quả của nghiệp, nghiệp là nhân sinh ra
ta, nghiệp là bà con thân quyến của ta, nghiệp
là nơi nương nhờ của ta. Ta tạo nghiệp nào:
“thiện-nghiệp hoặc ác-nghiệp”, ta sẽ là người
thừa hưởng quả an-lạc của thiện-nghiệp hoặc
quả khổ của ác-nghiệp ấy.
Nên tìm hiểu nghiệp và quả của nghiệp, bởi
vì tất cả mọi chúng-sinh dù lớn dù nhỏ cũng đều
tuỳ thuộc vào nghiệp và quả của nghiệp của mình.
* Nghiệp (kamma) Đức-Phật dạy rằng:
Cetanā’haṃ bhikkhave kammaṃ vadāmi,
cetayitvā kammaṃ karoti kāyena vācāya
manasā
(1)
.
- Này chư tỳ-khưu! Sau khi đã có tác-ý rồi,
mới tạo nghiệp bằng thân, bằng khẩu, bằng ý.
Vì vậy, Như-lai dạy rằng: Tác-ý gọi là nghiệp.
Tác-ý (cetanā) đó là tác-ý tâm-sở (cetanā-
cetasika) là 1 trong 52 tâm-sở, đồng sinh với 89
hoặc 121 tâm.
* Tác-ý tâm-sở (cetanācetasika) đồng sinh
với các tâm nào gọi là nghiệp và đồng sinh với
các tâm nào không gọi là nghiệp?
1
Aṅguttaranikāya, Chakkanipāta, Nibbedhikasutta.
