Nghiệp Và Quả Của Nghiệp
361
* Tác-Ý Gọi Là Nghiệp
Nếu khi tác-ý tâm-sở (cetanācetasika) đồng
sinh với 12 bất-thiện-tâm (12 ác-tâm), và đồng
sinh với 21 hoặc 37 thiện-tâm thì tác-ý tâm-sở
ấy gọi là nghiệp như sau:
- Tác-ý tâm-sở đồng sinh với 12 bất-thiện-tâm
(12 ác-tâm) gọi là bất-thiện-nghiệp (ác-nghiệp)
bằng thân, bằng khẩu, bằng ý.
- Tác-ý tâm-sở đồng sinh với 8 đại-thiện-tâm
gọi là đại-thiện-nghiệp bằng thân, bằng khẩu,
bằng ý.
- Tác-ý tâm-sở đồng sinh với 5 sắc-giới thiện-
tâm gọi là sắc-giới thiện-nghiệp bằng ý.
- Tác-ý tâm-sở khi đồng sinh với 4 vô-sắc-giới
thiện-tâm gọi là vô-sắc-giới thiện-nghiệp bằng ý.
- Tác-ý tâm-sở khi đồng sinh với 4 hoặc 20
Thánh-đạo-tâm gọi là siêu-tam-giới thiện-nghiệp
bằng ý.
* Tác-Ý Không Gọi Là Nghiệp
- Nếu khi tác-ý tâm-sở đồng sinh với 36 hoặc
52
(1)
quả-tâm và 20 duy-tác-tâm
(1)
thì tác-ý tâm-
sở ấy không gọi là nghiệp.
1
36 hoặc 52 quả-tâm đó là 7 bất-thiện-quả vô-nhân-tâm +
8
thiện-quả vô-nhân-tâm + 8 dục-giới đại-quả-tâm + 5 sắc-giới
quả-tâm + 4 vô-sắc-giới quả-tâm + 4 hoặc 20 Thánh-quả-tâm.