Tiềm tâm mới thấy lời ta tỏ bày.
Tiều rằng :
Trời đất máy xây,
Năm vận, sáu khí, nghe nay tỏ tường.
565- Còn e khách, chủ hai đường,
Theo niên chộn rộn, khó toan rẽ ròi.
Dẫn rằng :
Vận lấy vận coi,
Khí theo khí xét, có mòi sách biên.
Giả như Giáp tý chi niên,
570- Khách vận, khách khí, chia quyền một năm.
Giáp làm thổ vận mối cầm,
Tý làm quân hỏa, khí thầm xây đi.
Khách gia trên chủ, chẳng vì,
Chủ lòn dưới khách, hóa khi ngưng tà.
575- Thời trời bởi ấy chẳng hòa,
Trái theo hơn thiệt, mới ra bất tề.
Mùa xuân hơi ấm chẳng về,
Lại thêm hơi gió thê thê, ớn mình.
Mùa hè hơi nóng chẳng lành,
580- Khí âm núp ở, nóng giành ngôi dương.
Mùa thu chẳng trọn khí lương,
Dầm dề mưa khổ, đi đường kêu than.
Mùa đông chẳng vẹn khí hàn,
Xen hơi nóng rực, giá tan keo hình.
585- Phong hơn thời đất rêm mình,
Hỏa hơn thời đất quánh hình sượng câm,
Thử hơn thời đất nóng hầm,
Thấp hơn thời đất ướt dầm bùn ô,
Táo hơn thời đất ráo khô,
590- Hàn hơn thời đất nứt mô, lở về.
Nhớ câu: "khí hậu bất tề",
Nhiều hơi độc ác, đổ về dân đau.
Cho hay chủ khách sinh nhau,
