Lời sau cùng
Đây là một cuốn tiểu thuyết: những gì tôi viết ra đều dựa vào thực
tế, nhưng không phải tất cả mọi chi tiết đều là sự tái hiện chân thực
các sự kiện có thật. Tôi cho rằng ngôi làng Hesjövallen hoàn toàn
không tồn tại, tôi hy vọng là mình đã xem rất kỹ bản đồ. Nhưng vào
thời điểm cuốn tiểu thuyết này được viết, tổng thống Zimbabwe đúng
là có tên Robert Mugabe.
Nói cách khác, tôi đã viết ra những điều lẽ ra có thể đã xảy ra chứ
không phải những điều đã thực sự xảy ra. Đó là nền tảng của sự hư
cấu.
Ngay cả trong một cuốn tiểu thuyết, các tình tiết cũng nên mang
dấu thực tế. Dù đó chỉ là những cánh chim trên bầu trời Bắc Kinh,
hay việc liệu một thẩm phán có thể được Bộ Tư pháp cấp cho một
chiếc sofa để trong phòng làm việc của mình hay không.
Rất nhiều người đã giúp đỡ tôi trong khi tôi viết cuốn tiểu thuyết
này. Đương nhiên trước hết là Robert Johnsson, người đã kiên trì thu
thập, tìm kiếm thông tin. Và còn nhiều người khác, nếu viết hết ra sẽ
là một danh sách rất dài. Đặc biệt là những người ở châu Phi mà tôi
đã có dịp trao đổi với họ.
Cho phép tôi không nêu tên mà chỉ xin được nói lời cảm ơn đến tất
cả những người đã giúp đỡ tôi. Tuy vậy trách nhiệm đối với câu
chuyện này thuộc về cá nhân tôi.
Maputo, tháng Giêng 2008
Henning Mankell
