LỜI DỊCH GIẢ
Bảy năm sau thành công chói lòa của Người tình (giải Goncourt 1984),
Marguerite Duras viết lại một lần nữa câu chuyện tình giữa cô bé da trắng
và người Hoa. Ở trang mở đầu Người tình Hoa Bắc, bà nói “tác phẩm có
thể mang tiêu đề (…) Người tình viết lại”
Tuy diễn biến tình tiết không thay đổi, song phương thức tự sự của
Người tình Hoa Bắc có những nét mới.
Chuyện được kể ở ngôi thứ ba, từ điểm nhìn không phải của các nhân
vật, cũng không hẳn của người phụ nữ thuật chuyện, mà của một cái “ta”
trung tính, từ con mắt của máy quay phim. Tác phẩm mang tính chất kép,
như nhà văn xác định: “Đó là một cuốn sách. Là một bộ phim”
Đối thoại có vị trí rất lớn, sự trao đổi những lời lẽ vắn tắt, đứt quãng, như
thăm dò, như khám phá các nẻo đường, các ngõ cụt, trong giao tiếp của con
người, nhân vật tự bộc lộ qua những điều nói lên, và không nói lên. Nếu
như Người tình lôi cuốn độc giả bằng giọng điệu tâm sự, hơi thở sâu lắng
của một thứ văn xuôi tinh tế “không giống bất kỳ một văn xuôi nào
khác”
thì Người tình Hoa Bắc, với dáng dấp một kịch bản điện ảnh, lại
gây kinh ngạc bởi sự tỉnh lược, cô đọng, bởi cách viết ngắn gọn, đi tới “tối
thiểu”.
Trong sự thể hiện nhân vật, cũng có những nét mới. Thanh, người được
nhà văn đề tặng tác phẩm, không có mặt trong Người tình - giống như cô
gái lai Alice. Người Hoa, một trong hai nhân vật chính, khác nhân vật của
Người tình, anh “táo bạo hơn”, “tuấn tú hơn, khỏe mạnh hơn”. Quan hệ của
anh với gia đình cô bé không giống như trong Người tình, ở đây không phải
người anh cả không thèm biết đến sự tồn tại của người Hoa và áp đặt cách
đối xử đó cho tất cả những người khác, mà ngược lại, chính người Hoa
nhiều lần coi như không có người anh cả. Anh giành được thiện cảm của bà
mẹ, của Thanh, không chỉ do tiền bạc, mà bởi chính con người anh. Cô bé
sớm cảm nhận và từng nói lên tình yêu của cô với anh, không giống như
