luận sau chủ yếu được rút ra từ công trình nghiên cứu đáng khâm phục của
ông Gartner về quá trình lai loài của các cây. Tôi gặp vài khó khăn để biết
xem tầm áp dụng của quy luật này đến đâu đối với các con vật, và xem kiến
thức của chúng ta biết đến đâu trong lĩnh vực động vật lai loài, tôi rất ngạc
nhiên khi phát hiện là quy luật nói chung đúng với cả hai vưomg quốc động
vật và thực vật.
Các nhà khoa học đã nhận xét rằng mức độ sinh đẻ, cả của cá thể lai giống
và lai loài, chuyển hóa hoàn toàn từ vô sinh tới khả năng sinh sản tốt. Mọi
người chắc hẳn sẽ ngạc nhiên khi biết có nhiều cách kỳ lạ sự chuyển hóa
này có thể được chứng minh tồn tại; nhưng ở đây tôi chi bàn đến những
điều cơ bản nhất. Khi phấn hoa của một cây trong một họ được đặt trên đầu
nhụy hoa của cây trong một họ khác biệt, nó không hoàn toàn giống như
những hạt bụi vô cơ, không hề có ảnh hưởng gì. Từ tính vô sinh hoàn toàn,
phấn hoa của loài khác trong cùng chi đặt trên đầu nhụy hoa của loài khác
nào đó, thì lai cho ra vài hạt giống tốt, chuyển sang mức có khả năng sinh
đẻ hoàn hảo, và như chúng ta thấy, trong vài trường hợp đặc biệt, thậm chí
là quá mắn đẻ là đằng khác, trên cả những gì mà phấn hoa của bản thân cây
sẽ sinh ra. Trong chính những cá thể lai loài, có vài cá thể đã không bao giờ
sinh nở và có lẽ sẽ không bao giờ sinh sản, thậm chí là với phấn của bố mẹ
thuần chủng, một hạt giống sinh sản duy nhất thôi: nhưng trong một số
trường hợp kiểu này, dấu vết đầu tiên về khả năng sinh sản có thể được
phát hiện ra, bởi phấn hoa của một trong hai bố mẹ thuần chủng khiến hoa
của cá thể lai héo sớm hơn nó trong khi đáng ra phải sống lâu hơn; và hiện
tượng héo sớm như thế là dấu hiện phổ biến cho biết quá trình sinh sản hóa
bắt đầu. Từ mức độ cực điểm của tính vô sinh chúng ta có các cá thể lai tự
sinh sản cho ra ngày càng lớn số lượng các hạt giống tới khả năng sinh sản
hoàn hảo.
Các cá thể lai từ hai loài khó kết hợp với nhau; và hiếm khi đẻ ra con cái,
thông thường có khả năng vô sinh rất cao; nhưng tình trạng tương đương
giữa khó khăn tạo ra cá thể lai đầu tiên, và sự vô sinh của các cá thể lai loài
