đổ cho cái đẹp và đổ riêng cho Dương Quí Phi được? Vả lại, trong con
mắt đế vương xưa nay, mỹ nữ thực chất như một món ngon, miệng
trên bàn ăn. Nhà Vua ăn một lần nếu vẫn còn thích, bữa sau món
đó sẽ được dâng tiếp. Nếu Vua không thích nữa thì lần sau chắc
món ấy vĩnh viễn không được bày ra. Với Vua, tất cả chỉ để “ngự”.
Mặc áo quần thì gọi là “phục ngự”, ăn uống thì gọi là “ngự thiện”, đi
trên một con đường riêng thì gọi là “ngự đạo”, nữ sắc được gọi là
“tần ngự”, phụ nữ được gọi vào ngủ cùng với Vua là “tiến ngự”,
giường để Vua ngủ với những người phụ nữ ấy thì gọi là “ngự sàng”,
cung nữ nào được ân ái với Vua được xem là “ngự hạnh”... Được Vua
“ngự” chưa hẳn đã là được Vua yêu mà chỉ là sự hưởng thụ của Vua.
Nếu vì quá say mê Dương Quí Phi mà Vua triệu “tiến ngự” thì
Dương Quí Phi ở thế “bị ngự”, kẻ thụ động. Vai trò của triều đình ở
đâu? Huống chi, Dương Quí Phi đối với Vua Đường, nàng cũng tỏ
bày tình tha thiết gắn bó yêu thương luôn nguyện cầu cho chim
liền cánh, cây liền cành! Nếu không trân trọng mối tình chân
thật này làm sao nhà thơ nổi danh Bạch Cư Dị cùng thời đã viết nên
thiên Trường hận ca nổi tiếng
.
Mà Dương Quí Phi có giống như Đặng Thị Huệ
không nhỉ? Bà
Chúa Chè là Quí phi của Trịnh Sâm? Em trai bà, phò mã Đặng Mậu
Lân cũng lộng quyền? Đám kiêu binh ở phủ Chúa cũng nổi loạn?
Đặng Thị Huệ cũng bị quy tội! Nhưng các bậc đại thần vốn trưởng
thành từ những tiến sĩ, cử nhân, những võ tướng danh xưng khiến
người ta mới nghe đã khiếp vía, chẳng một ai bị quy tội, cũng chẳng
một ai dám bày tỏ thể diện của mình. Nỗi oan, loạn nước, mất nước
đổ tất vào đầu một người đàn bà? Phải chăng, những kiếp hồng
nhan đều là những người bạc phận?
Nguyễn Du đứng trước bến sông hoa xanh cỏ tốt nhưng khung
cảnh thì vắng lặng, hoang sơ của quê cũ Dương Quí Phi, lòng tràn
ngập một cảm xúc buồn:
