NGUYỄN DU TRÊN ĐƯỜNG GIÓ BỤI - Trang 259

đó, Ixion gặp và đem lòng thèm khát Hera (Juno), vợ của thần Zeus
(Jupiter), nữ hoàng của những vị thần. Biết rõ ý đồ bẩn thỉu này, thần Zeus
đã tạo ra một đám mây có hình giống hệt thần Hera. Ixion đã tư thông với
đám mây này mà cứ ngỡ rằng đã chinh phục được thần Hera. Ðám mây sinh
ra những con nhân mã (Centaur) là những đứa con nửa người, nửa ngựa. Vì
tội lỗi này, Ixion bị đày xuống địa ngục của thần Hades, bị trói vào một
bánh xe lớn rồi bị bánh xe nghiến khi nó quay tròn.
2. Lycugus (800 năm TCN) đã ra lệnh cấm sử dụng vàng bạc ở Sparta để
ngăm cấm mọi tội lỗi xấu xa có thể du nhập vào đây. Nhưng tới thời Agis,
lệnh cấm này bị huỷ bỏ.
3. Sparta có hai gia đình hoàng gia, vì vậy thường có hai vua một lúc.
Những dòng tộc hoàng gia này chấm dứt vào năm 222 TCN. (Xem thêm
truyện về Lycugus).
4. Hội đồng giám quan là một ủy ban gồm năm người, được bầu chọn hàng
năm, có quyền điều hành chính phủ. Giám quan không được bầu lại.
5. Ðây không phải là thống chế Lysander (chết năm 395 TCN), người đã
làm nên chiến thắng trong cuộc chiến tranh Peloponnesian giữa liên minh
Athens và Sparta.
6. Ðây cũng không phải là vua Agesilaus II (444?-360?TCN), người được
kể trong cuốn truyện này.
7. Cuốn kinh Leviticus kể rằng: Jehovah, chúa trời của người Do Thái, đã ra
lệnh cho họ cứ 50 năm một lần phải huỷ bỏ mọi hợp đồng và văn tự thế
chấp tài sản. Ông cũng cấm họ tính lãi vay. Một điều răn khác trong cuốn
kinh Deuteronomy là cứ 7 năm một lần phải huỷ bỏ mọi món nợ. Nếu
không thì lãi vay phải trả sẽ rất lớn và như vậy sẽ có một số ít người may
mắn trở thành những người cho vay dần dần sẽ chiếm giữ mọi tài sản trong
khi những người dân còn lại trở nên nghèo đói. Không ai biết những người
Do Thái tôn trọng những điều răn này bao lâu, hay liệu có bất kỳ mối liên
hệ nào giữa sự bãi bỏ lễ Ðại xá và cuộc chinh phục Jerusalem của Babylon
không.
8. Quyền công dân Sparta chỉ ban cho những người có cha mẹ đều là công
dân, những người đã hoàn thành khoá huấn luyện của Sparta. Họ được phép