mặt đầy ỏy nỏy. Cú người cau hẳn trỏn lại mà nhỡn theo Chấn và cố ghi
nhớ thờm nột mặt thản nhiờn, nhất là đụi mắt vẫn dịu dàng độ lượng của
Chấn lỳc Chấn cười chào từ gió Cần.
Chen ra khỏi đỏm đụng trước hiệu của Cần, Chấn tưởng như đến ngất
đi vỡ sa sầm cả đầu úc. Những trận tra tấn khụng cũn biết là bao nhiờu lần
và bao nhiờu kiểu đỏnh cũng khụng làm Chấn mất bỡnh tĩnh đến như thế.
Sự đau xút và cả tủi cực nữa cứ ran lờn trong tõm trớ Chấn khụng sao nộn
được. Cuộc sống hằng ngày, khụng phải chỉ cú sự đối xử đột ngột vừa xảy
ra và làm Chấn suy nghĩ, mà khụng biết bao nhiờu lần rồi cú những thứ như
dao như kỡm bập vào lũng Chấn. Dao và kỡm của cuộc sống hàng ngày!...
Chấn lại sống cỏi cuộc sống hằng ngày ấy và làm cỏch mạng ở cỏi xó hội
thuộc địa, phong kiến là xó hội Việt Nam này!
Chấn bồ cụi cha từ nhỏ. Mẹ Chấn và chỳ Chấn nuụi Chấn ăn học. Chỳ
Chấn làm thợ sắp chữ ở nhà in, cú sỏu con. Thớm Chấn đi bỏn rau. Chấn
đỗ được bằng Sơ học Phỏp Việt thỡ chỳ Chấn xin cho Chấn vào làm cựng
sở với mỡnh. Chấn sắp chữ và kiờm sửa bài. Lương thỏng được từ bốn
đồng rưỡi dần dần lờn tỏm đồng rưỡi rồi chớn đồng. Từ ngày Chấn lương
thỏng được sỏu đồng thỡ mẹ Chấn khụng phải đi dệt vải thuờ nữa. Bà mua
lại được cỏi khung cửi và mua chịu được sợi về cựng em gỏi Chấn dệt ở
nhà bỏn cho hàng vải. Em gỏi Chấn cũn được đi học, đó lờn lớp ba ở
trường huyện. Năm Chấn đỳng hai mươi mốt tuổi thỡ Chấn liờn lạc được
với cỏch mạng. Chấn vào Việt Nam Thanh niờn cỏch mệnh đồng chớ hội
rồi vào Đảng Cộng sản Đụng Dương. Chấn hoạt động trong ngành thợ nhà
in, học sinh và phụ trỏch một cơ quan ấn. Chấn bị lộ, phải trốn Hà Nội
xuống Hải Phũng.
Chỳ Chấn bị bắt. ễng bị đỏnh hỏng mất tay phải và bị mất trớ sau khi
tha ở Sở mật thỏm ra. Họ hàng đằng thớm Chấn đó dắt chỳ Chấn và bốn
đứa em nhỏ của Chấn về quờ mẹ Chấn, bỏ cho mẹ Chấn.
