Chúng vừa đi vừa nói. Những tiếng nói cứ lâng lâng, những nụ cười
hớn hở. Rồi chúng lại hát. Tôi đã đi theo những tiếng hát ấy qua những lối
cheo leo, quanh theo những đồi, những rừng và ruộng...
... Tiếng hát bỗng cao lên rồi ngừng lại. Đến Tràng São rồi! Đằng
trước chúng tôi nổi vụt lên những bãi đốt phá hoang tàn. Một mầu tro vàng
xám nham nhở loang ra đến bờ sông trơ một gốc đa cành lá thui đen, lởm
chởm, lòng sông sâu như vực. Không một bóng thuyền đò nào. Một cái im
lặng như chết giữa những nhà cửa đổ nát, đình chùa trống hơ chống hoác,
cây cối cháy trụi khẳng khiu. Mấy gian nhà mới đã dựng lên và mấy gian
nhà đương làm dở, nứa lá còn tươi nguyên, như cắt bên cạnh những bức
tường vỡ lở. Đây là quán bán nước. Trong quán vắng ngắt, leo teo ít bát
đĩa, bánh chưng, kẹo bột bầy bên trong hàng. Hai người đàn bà khăn trắng
ngồi cạnh đó xay bột và khâu vá.
Chúng tôi nghỉ lại ở một hàng cuối dẫy. Đây họ nhận thổi cơm cho
chúng tôi. Mỗi bữa hai suất có cả trứng tráng, su hào xào, dưa chua, cá kho
mà chỉ có 6 đồng trong khi ở những nơi khác nhất là những chỗ đông đúc
buôn bán, làm ăn ít ra nhà hàng cũng tính 10 đồng. Chúng tôi đã toan trọ lại
ngay đấy nhưng để đến kịp chỗ họp ngày mai, chúng tôi ăn xong lại phải đi
ngay.
Ở ngoài đường, những đứa trẻ ban nãy đã ra chơi lúc nào không biết.
Tiếng cười nói ran ran trong ánh nắng. Và những tiếng hát phơi phới lại cất
lên vang vang theo chúng tôi rất xa...
