NHỮNG BÍ ẨN ĐẰNG SAU CÁC CUỘC THÁNH CHIẾN TẠI VIỆT NAM - Trang 118

để tiến tới nắm chính quyền tại miền Nam Việt Nam. Trong cuộc biểu tình
ngày 21.5.1966, người ta thấy một loại truyền đơn thăm dò được tung ra ở
Huế, Đà Nẵng và Saigon, đòi đưa Thượng Tọa Thích Trí Quang lên làm
Quốc Trưởng và Trần Quang Thuận làm Thủ Tướng.
Thượng Tọa Thích Huyền Minh cho biết Thượng Tọa Thích Trí Quang
muốn thiết lập lại chế độ quân chủ. Ông cho rằng dù muốn dù không, đất
nước này phải có vua mới cai trị được. Ông muốn biến 17 tỉnh miền Trung
thành một vùng trái độn do Cựu Hoàng Bảo Đại cai trị và Phật Giáo là
quốc giáo. Trong cuốn Les forces politiques au Sud Vietnam depuis les
accords de Genève (Các lực lượng chính trị ở Nam Việt Nam từ sau hiệp
định Genève), Bà Trần Hoài Trân, Giáo Sư Đại Học Luật Khoa Saigon, cho
biết giấc mơ của nhóm Thượng Tọa Thích Trí Quang là giấc mơ một nước
Việt Nam trung lập độc lập và theo Phật Giáo, trong một Đông Nam Á
trung lập và Phật Giáo.(4)
Cụ Cao Xuân Vĩ kể lại rằng năm 1964, sau khi chế độ Ngô Đình Diệm đã
bị Hoa Kỳ lật đổ, các Thượng Tọa Thích Trí Quang, Thích Trí Thủ, Thích
Thiện Minh và Thích Đức Nghiệp đã từng họp bàn để lập lại tập tục Tế
Nam Giao ở Huế như thời Bảo Đại. Thích Trí Thủ nói không có vua thì chỉ
cần tìm một người gần nhất trong hoàng tộc mặc áo đứng đó là đủ. Mọi thủ
tục khác Phật Giáo đảm nhận.
Ước muốn trở lại thời quân chủ của các tăng sĩ trong nhóm An Nam Phật
Học ở Huế không có gì khó hiểu. Dưới thời Bảo Đại, ngoài sự khuyến
khích của thực dân Pháp, triều đình Huế đã giúp đỡ Phật Giáo Huế tối đa.
Bà Từ Cung, Thái Hậu của vua Bảo Đại, là người bảo trợ cho các chùa và
các tổ chức Phật Giáo ở Huế. Mỗi khi các tăng sĩ hoạt động cho Việt Minh
bị Pháp bắt đều được bà Từ Cung bảo lãnh cho trở về. Hoà Thượng Thích
Đôn Hậu hoạt động cho Việt Minh, bị Pháp bắt được nhiều lần, nếu không
có sự can thiệp của bà Từ Cung, đã bị Pháp đem đi bắn. Được triều đình
nhà Nguyễn bảo trợ tối ta, nhóm tăng sĩ trong An Nam Phật Học muốn tái
lập chế độ quân chủ để được tiếp tục hưởng ơn mưa móc, đó là chuyện
thường tình.
Nhưng khả năng của Thích Trí Quang không tương xứng với những việc