hoạt động, vì đây là địa bàn quen thuộc của họ và họ có rất nhiều thân nhân
đang sống tại vùng này. Tài liệu trên cũng cho biết khu Trị-Thiên-Huế có
398 ngôi chùa, 9 Hoà thượng, 15 Thượng Toạ, 220 tăng ni và 80.000 Phật
tử. Trước tháng 3 năm 1955, hai tỉnh Quảng Trị và Thừa Thiên thuộc Khu
ủy Khu IV, nhưng sau đó được sát nhập vào Khu Ủy Khu V. Đến tháng 4
năm 1966, Khu Ủy Trị-Thiên-Huế được thành lập và trở thành khu biệt lập,
trực thuộc Trung Ương. Vùng này do Trung Tướng Trần Văn Quang chỉ
huy và Lê Tự Đồng, Bí thư Khu Ủy, lãnh đạo. Trong các cuộc đấu tranh,
Võ Đình Cường, Nguyễn Trực và Tống Hoà Cầm đã nhận chỉ thị và kế
hoạch của Khu ủy rồi đẩy Thượng Tọa Thích Trí Quang và phong trào
tranh đấu đi.
Lý do thứ ba là lòng căm thù Thiên Chúa Giáo đã được Phong Trào Văn
Thân ở Huế khơi lên để làm động lực đấu tranh từ thời Tự Đức, qua các
thời Duy Tân, đến thời Hàm Nghi, (đáng lẽ Hàm Nghi phải đặt trước?) vẫn
còn âm ỉ trong lòng một số thành phần cực đoan thuộc hai tỉnh Quảng Trị
và Thừa Thiên. Trong thời kỳ này người Công Giáo bị tàn sát một cách dã
man và vô cớ đến mức vua Tự Đức phải lên tiếng cảnh cáo. Lòng căm thù
được ấp ủ đó đã bùng phát trở lại khi được các cán bộ Việt Cộng nằm vùng
khơi động lên để làm động lực đấu tranh. Chế độ Ngô Đình Diệm đã được
bọn cán bộ Cộng Sản nắm vùng và nhóm Phật Giáo Cực Đoan miền Trung
đồng hóa với Thiên Chúa Giáo, và khi họ hô hào "diệt dư đảng Cần Lao"
có nghĩa là diệt Công Giáo hay ít ra loại người Công Giáo ra khỏi chính
quyền.
Trong bối cảnh như vậy, Việt Cộng đã tổ chức và điều động được nhóm
Phật Giáo cực đoan miền Trung đi vào mục tiêu của họ. Trong Đại Hội kỳ I
của Mặt Trận Giải Phóng Miền Nam năm 1964, Nguyễn Hữu Thọ đã tuyên
bố cuộc đấu tranh của Phật Giáo tại miền Nam không tách rời khỏi cuộc
đấu tranh giải phóng dân tộc. Tài liệu do Việt Cộng ấn hành sau 30.4.1975
cho thấy sau mỗi giai đoạn đấu tranh của nhóm Phật Giáo cực đoan miền
Trung đều có bản kiểm điểm tổng kết của Khu Ủy Khu V hay Khu Ủy Trị -
