KẾT
CON ĐƯỜNG TRƯỚC MẶT
Đ
ạo Bụt là một truyền thống rất cởi mở, rất sinh động. Đạo Bụt để ý đến
tất cả những gì xảy ra trong giây phút hiện tại, trong các lãnh vực nghệ
thuật, khoa học, triết học, v.v... Đạo Bụt có khả năng tiếp thu những yếu tố
từ bên ngoài để Phật hóa, làm cho chúng thành những yếu tố mới để thực
tập. Chúng ta có khả năng tiếp thu và đồng hóa những thần linh, những pháp
môn, những nền triết học hay văn học ở ngoài. Nhưng nếu không nắm được
bản chất, tuệ giác của đạo Bụt, nếu chúng ta không giữ vững được lập
trường vô thường-vô ngã-Niết bàn và lập trường không-vô tướng-vô tác thì
trong khi thu nhập những yếu tố ngoại lai, chúng ta có thể làm biến dạng đạo
Bụt. Từ một truyền thống của tuệ giác chúng ta trở thành một truyền thống
của tín ngưỡng mê tín, đó là tội của chúng ta. Muốn làm cho đạo Bụt trường
tồn mãi mãi mà vẫn giữ được tính chất của đạo Bụt thì chúng ta phải rất cẩn
thận. Trong khi thu nhập yếu tố không Phật giáo, chúng ta phải chuyển hóa
những yếu tố đó thành Phật giáo để chúng không trái chống lại mà có thể đi
với truyền thống Phật giáo một cách tuyệt hảo.
