NHỮNG ĐỈNH NÚI DU CA - Trang 214

cội gốc của tộc người H’mông. Mỗi một vùng đất thường sẽ gắn với sự nổi lên của một
dòng họ như Mèo Vạc là họ Dương, Đồng Văn là họ Vương (Vàng). Và cũng vì thế, sự suy
yếu cộng đồng H’mông không phải là xung đột của các vùng, miền mà nó thường có
nguyên do từ xung đột, tranh chấp ảnh hưởng của các dòng họ lớn. Họ Dương và họ Vương
đối đầu nhau đã làm suy yếu sức mạnh người H’mông ở cao nguyên đá. Tương tự, nhưng
nổi tiếng hơn là xưng đột của hai dòng họ Lý và Lò ở Lào đã xé đôi tộc người H’mông Lào
thành hai bộ phận, phần thân Pháp và Mỹ (theo Ly Foung Touby) sau thành dân tị nạn khắp
thế giới, phần thân cộng sản (theo Lo Faydang) thì ở lại. Muốn nắm bắt quyền lực của
H’mông, vì thế, phải nắm bắt ở lớp căn bản nhất là hiểu về bộ máy tổ chức dòng họ, và vì
thế, cũng là làng H’mông, một thực thể làng/họ tiêu biểu của tộc di dân: