nên trong tâm hồn ta một cảm giác ngọt ngào và cao quý hơn cảm giác
hư vinh rất nhiều. Tôi đã sao lại các thư của ông De Tressan cùng thư
trả lời của tôi trong bộ sưu tập, còn bản chính ở hồ sơ A, số 9, 10 và
11.
Tôi cảm nhận rất rõ là, nếu như một ngày nào đó Hồi ký này ra
mắt, thì bản thân tôi đang lưu truyền vĩnh viễn ở đây hồi ức về một sự
kiện mà tôi muốn xóa đi dấu vết; nhưng tôi đang truyền lại dấu vết của
rất nhiều sự kiện khác nữa ngoài ý muốn của mình. Mục tiêu quan
trọng của công trình, luôn hiện diện trước mắt tôi, nghĩa vụ khẩn thiết
phải hoàn thành công trình với toàn bộ tầm vóc của nó, sẽ không để
cho những lý do ít quan trọng hơn hướng tôi đi chệch khỏi đích. Trong
tình thế lạ lùng, trong tình thế duy nhất của tôi hiện nay, tôi có nghĩa
vụ quá nặng đối với sự thật nên không có thêm nghĩa vụ nào với người
khác. Để biết rõ về tôi, cần phải biết tôi trong mọi mối quan hệ, tốt và
xấu. Những điều bộc bạch của tôi tất yếu liên quan đến những điều
bộc bạch về nhiều người: tôi thực hiện cả việc nọ lẫn việc kia cùng
trung thực như nhau, về tất cả những gì quan hệ đến mình, nghĩ rằng
chẳng phải nương nhẹ với bất kỳ ai nhiều hơn với chính bản thân, tuy
nhiên vẫn cứ muốn nương nhẹ hơn rất nhiều. Tôi muốn luôn công
bằng và chân thực, nói về người khác điều hay chừng nào mình có thể,
bao giờ cũng chỉ nói điều dở khi nó liên quan đến mình, và chừng nào
mình bắt buộc phải nói. Trong tình trạng mà tôi đã bị người ta đặt vào,
ai có quyền đòi hỏi nhiều hơn ở tôi? Những lời bộc bạch của tôi không
được viết ra để xuất bản khi tôi, cũng như những người liên quan, còn
sống. Nếu tôi làm chủ được vận mệnh của mình và vận mệnh của văn
phẩm này, thì nó chỉ ra đời sau khi tôi và những người liên quan đã
qua đời rất lâu. Nhưng những nỗ lực của những kẻ đầy quyền thế áp
bức tôi, cố xóa dấu vết của sự thật vì khiếp hãi sự thật, bắt buộc tôi, để
lưu giữ chúng, phải làm tất cả những gì mà quyền lợi đúng đắn nhất và
công lý khắc nghiệt nhất cho phép. Nếu ký ức về tôi phải lụi tắt cùng
