VII
“Anh có biết, tôi triệu anh lên đây làm gì không?” Ông Trung trố sừng sộ,
như vậy. Tôi nói: “Tôi không biết”. Ông Trung trố nói: “Cái thái độ anh.
Anh đừng vờ”. Tôi im. Tôi làm vẻ đang nghĩ, và nghĩ không ra, để ông
đừng giận. Ông Trung trố nói: “Để trấn áp. Anh hiểu chưa? Các anh không
biết thân, mới ti toe ba tuổi ranh, mà đòi trò này, trò nọ. Các anh muốn ngóc
đầu lên, thì bảo tôi. Tôi thay mặt một nghìn sáu trăm bà con, lớn, bé, già,
trẻ, ở khối này, nói trước cho anh biết. Ngóc đầu lên, trăm đầu, nghìn đầu,
tôi treo cổ ráo. Anh có biết, giặc Phạm Nhan không?” Tôi nói: “Không”.
Ông Trung trố nói: “Im! Không được hỗn. Hay anh muốn hỗn thì bảo tôi.
Anh im. Bao giờ tôi cho nói, anh mới được nói. Giặc Phạm Nhan, chặt đầu
này, mọc đầu kia. Rốt cuộc nhân dân được, hay Phạm Nhan được? Đê quốc
Pháp của bọn anh, với một bọn tàu bay, tàu bò, hùng hùng, hổ hổ. Rốt cuộc
nhân dân được, hay đế quốc Pháp được?” Tôi nói: “Nhân dân được”. Ông
Trung trố nói: “Ai cho phép anh nói?” Tôi nói: “Tôi tưởng ông hỏi tôi”.
Ông Trung trố đập bàn. Ông quát: “Imm! Không tưởng gì hết! Không phải
vấn đề tưởng! Đây là vấn đề trấn áp! Hiểu chưa?” Tôi nói: “Vâng. Tôi xin
lỗi. Ông làm ơn giải thích, những thủ tục trân áp là thế nào? Đê tôi biết”.
Ông Trung trố quát: “Anh hoạch tôi? Không có thủ tục gì hết. Anh đứng
cho ngay ngắn. Ai cho anh dựa lưng vào cột? Đứng thẳng vào. Bao giờ tôi
bảo cho nói, anh mới được nói. Hiểu chưa?” Tôi nói: “Vâng. Tôi hiểu”.
Ông Trung trố nói: “Imm. Ai cho anh nói? Anh không cần vâng tôi hiểu.
Tôi không lạ gì cái vâng của anh. Cả cái adiđàbụt dị đoan, của anh nữa. Bọn
các anh 3 tuổi ranh, hỗn láo, nhân dân vặn cổ. Không còn Tây ở đây nữa, để
các anh dựa thế làm càn. Trông kìa, cái đầu nom càn quấy chưa. Thế mà
đẹp à? Cứ phải càn, phải ngổ, mới đẹp à? Bà con ở đây, ai cũng làm ăn thắt
lưng buộc bụng. Để làm gì, anh biết không? Thứ nhất, để xây dựng miền
Bắc. Thứ hai, để làm hậu thuẫn, cho cuộc đấu tranh giành thống nhất, của
