PHẦN II: CHÍNH TRỊ
“Mọi sự tiết kiệm suy cho cùng đều là tiết kiệm về thời gian.”
Các Mác
“Chính trị cốt ở ít việc”
Đây là lời dạy của Lê Quý Đôn, một trong những vĩ nhân của đất Việt
chúng ta. (Lời dạy này rất giống với lời dạy: “Nhà nước quản lý tốt nhất là
nhà nước quản lý ít nhất” của Thomas J.Jefferson, một trong những vĩ nhân
của nước Mỹ).
“Chính trị cốt ở ít việc” thì tất nhiên không phải là chính trị tập trung, quan
liêu, bao cấp. Với chuyện tập trung, quan liêu, bao cấp, chính trị không còn
cốt ở ít việc, mà thành ra cốt ở nhiều việc. Nhà nước bao cấp mọi mặt của
đời sống xã hội. Từ việc lo cho dân cái ăn, đến việc lo cho dân cái mặc đều
là công việc của nhà nước. Dân thì có đến hàng chục triệu người, nên nhà
nước buộc phải phìng ra thật to để lo cho hết mọi việc. Bất kể sự lo lắng nói
trên chân thành đến đâu, thì “nền chính trị cốt ở nhiều việc” đã không mang
lại được gì nhiều cho đất nước ngoài một cuộc sống khó khăn và sự thiếu
thốn triền miên. Thì ra, nếu tạo điều kiện để những người dân tự lo cho
mình và đóng thuế cho Nhà nước, thì nền chính trị vừa ít việc, mà sự ấm no
lại đạt được dễ dàng hơn. Quá trình đổi mới vừa qua chính là quá trình giảm
bớt sự bao biện của nhà nước và mở rộng không gian tự chủ của người dân.
Đó chính là việc áp dụng ý tưởng của Lê Quý Đôn trên thực tế.
“Chính trị cốt ở ít việc” thì tất nhiên pháp luật phải dành cho người dân
quyền tự do nhiều hơn. Một hệ thống pháp luật dành cho Nhà nước những
