VIII
CÂU NÓI LÝ THÚ CỦA ÔNG VUA VỪA QUA
Mùa nực chú nhóc hóa thành con ếch; buổi chiều khi trời sẩm tối, trước
các cầu Austerlitz và Iéna, từ trên những thuyền than và những thuyền giặt,
chú lao đầu nhảy xuống sông Seine và nhảy vào tất cả các sự vi phạm luật
phong hóa và trật tự thành phố. Thế mà các cảnh binh thành phố vẫn cẩn
mật, do đó mà nảy ra một hoàn cảnh rất bi kịch, đã sản sinh ra một lời báo
hiệu rất huynh đệ và rất đáng nhớ, cái lời nói ấy nổi tiếng vào khoảng 1830
là một lời báo hiệu có tính chất chiến lược, chú này báo cho chú khác, ngâm
nga như một câu thơ của Homère với một cách điệu khó diễn đạt, như là một
điệu Éleusiaque của các thần Panathénées và người ta cảm thấy ở đó có
Évohé thời cổ xưa. Lời ám hiệu ấy như sau: “Ơ hay Titi, ơ này! Có cọp đấy,
có cú đấy, dọn hàng và xéo đi, chuồn cống ấy”.
Đôi khi cái con ruồi ấy - các chú thường gọi nhau như thế - biết đọc; đôi
khi biết viết, nhưng chú nào cũng viết vẽ bôi vẽ bác. Các chú không ngần
ngại gì tự trang bị cho nhau, không biết bằng một cách bồi dưỡng bí mật lẫn
cho nhau nào, tất cả những tài năng cần thiết cho lợi ích công cộng. Từ 1815
đến 1830 các chú bắt chước tiếng kêu của gà tây, từ 1830 đến 1848 các chú
vẽ bôi những quả lê trên tường. Một buổi chiều mùa hè vua Louis
Philippe
đi bộ về cung, bắt gặp một chú nhóc, tí xíu, cao bằng chừng
này, đang cố nghển lên, mồ hôi, mồ kê nhễ nhại, để vẽ một quả lê khổng lồ,
bằng than trên trụ cổng Neuilly. Vua Louis Philippe với cái vui tính thừa
hưởng của vua Henri IV đã giúp chú nhóc con vẽ xong quả lê rồi cho chú
một đồng Louis vàng và bảo chú: “Trên đồng tiền này cũng có quả lê đấy!”
Chú nhóc con rất ưa thích huyên náo. Cái trạng thái bạo động rất phù hợp
với chú. Chú rất ghét các cha cố. Một hôm giữa phố Université, một chú
trong nhóm trẻ buồn cười này để tay lên mũi, làm dấu nhạo trước cái cổng
lớn của số nhà 69. Một người qua đường hỏi: “Sao mày lại làm cái trò ấy ở
cái cổng này?”. Đứa trẻ trả lời: “Trong ấy có một cha xứ”. Thật vậy, nhà ấy
là dinh của vị Khâm Mạng Tòa Thánh. Tuy vậy mặc dầu cái tính ngạo mạn
kiểu Voltaire ấy đến mức độ nào, nếu có dịp chú nhóc con được mời tham
