những cuộc Cách Mạng ở giữa dốc? Giới tư sản. Vì sao? Vì tư sản là quyền
lợi được thỏa mãn. Hôm qua là khát khao, hôm nay là đầy đủ, ngày mai là no
tràn.
Hiện tượng 1814 với Napoléon tái diễn năm 1830 với Charles X. Coi tư
sản là một giai cấp thì không đúng. Tư sản chỉ là một thành phần được vừa
lòng trong nhân dân. Anh tư sản là người giờ đây có thì giờ ngồi. Cái ghế tựa
phải đâu là một đẳng cấp. Tuy nhiên, muốn ngồi xuống sớm quá thì có thể
cản bước tiến của nhân loại. Đó là lầm lỗi thông thường của giới tư sản.
Không phải phạm lỗi lầm mà trở thành giai cấp. Ích kỷ đâu có phải là một sự
phân công xã hội!
Tuy vậy, cần phải công bình, dù đối với người ích kỷ. Cái trạng thái mà
giới tư sản ước ao sau cuộc biến động 1830 đó, không phải là một trạng thái
ỳ có pha biếng lười và lạnh nhạt, thêm một tí hổ thẹn; không phải là một giấc
ngủ, ngủ tức là tạm quên và có khả năng thấy chiêm bao. Đây chỉ là một
trạm nghỉ chân. Trạm nghỉ chân có hai nghĩa riêng biệt hầu như trái ngược
nhau: Một nghĩa là hành quân, tức là vận động; một nghĩa là trú quân tức
nghỉ ngơi. Nghỉ chân tức là lấy lại sức. Đó là sự nghỉ ngơi tỉnh táo và có vũ
trang. Đó là cái “đã hoàn thành" đặt lính gác và cảnh giác đề phòng. Nghỉ
chân hàm cái ý đã chiến đấu hôm qua và còn chiến đấu ngày mai. Đấy là
khoảng cách giữa 1830 và 1848.
Cái chúng ta gọi là chiến đấu ở đây cũng có thể có tên là tiến bộ. Cho nên
đối với giới tư sản, cũng như đối với các chính khách, cần có một người diễn
đạt các khái niệm nghỉ chân đó. Một kẻ: “Dù Là. Bởi Vì”.
Một nhân vật
đa dạng vừa có nghĩa là Cách Mạng lại vừa có nghĩa là ổn định, nói cách
khác là một người khẳng định hiện tại bằng sự tính toán giữa quá khứ và
tương lai.
Nhân vật đó “sẵn có”. Tên ông ta là Louis Philippe Orléans. Nghị Viện
gồm 221 đại biểu suy tôn Louis Philippe làm vua. Lafayette phụ trách lễ
đăng quang. Ông ta gọi Louis Philippe là “Nền Cộng Hòa tốt nhất”. Tòa Thị
Sảnh Paris thay thế Nhà Thờ Lớn Reims.
Việc thay thế cái ngôi vua
hoàn toàn bằng cái ngôi nửa vua đó “sự nghiệp của 1830”.
Khi những người khôn ngoan làm xong công việc thì giải pháp của họ
phơi bày một nhược điểm lớn lao vô cùng. Họ đã hành động không kể đến
