55
Lục hòa kính là gì?
Lựa lời mà nói hoàn toàn không có nghĩa là nói
sai lệch sự thật hay thiếu sự trung thực, thẳng thắn,
mà có nghĩa là phải cố gắng chọn lựa một cách diễn
đạt vấn đề sao cho không gây tổn thương đến người
khác một cách không cần thiết. Lựa lời mà nói cũng có
nghĩa là biết im lặng đúng lúc để không nói ra những
lời vô bổ nhưng có thể gây tổn thương hoặc khó chịu
cho người khác. Ngoài ra, lựa lời mà nói còn có nghĩa
là luôn cố gắng nói ra những lời khuyến khích điều
lành, ngăn giữ điều ác.
(1)
Việc thực hiện theo nguyên
tắc này có nghĩa là phải biết thận trọng trong sử dụng
lời nói, trong chừng mực có thể được phải luôn chọn
lựa những cách diễn đạt hòa nhã, êm dịu thay vì là
căng thẳng, xúc phạm. Và trên hết là phải tránh hẳn
sự tranh cãi. Ở đây cần phân biệt rõ là sự tranh luận
để làm rõ vấn đề hoàn toàn khác biệt với sự tranh cãi
vốn chỉ nhằm chứng minh cho sự đúng đắn của bản
thân mình.
Thứ ba là ý hòa, đồng sự (
意和，同事
), nghĩa là
tâm ý hòa hợp, cùng nhau làm việc, cùng nhau phục
vụ. Nguyên tắc này nhấn mạnh tính chất quyết định
của tâm ý như là yếu tố tiên quyết của mọi việc làm,
như trong kệ số 1 của kinh Pháp Cú dạy rằng:
1
Ngôn ngữ thượng hỗ tương khuyến thiện chỉ ác (言語上互相勸
善止過
): Trong lời nói luôn giúp nhau khuyến khích điều lành,
chấm dứt điều ác.
