Những tâm tình cô đơn
86
tôi cũng không thể thực hiện công việc của mình. Đó
là chưa kể đến quá trình trước khi bộ sách ra đời, còn
biết bao nhiêu người phải tiếp tục tham gia đóng góp
trong việc hoàn thiện nó! Chỉ riêng người biên tập của
Nhà xuất bản Trẻ đã phải mất hơn 6 tháng miệt mài
để đọc qua toàn bộ bản thảo và góp ý sửa chữa cũng
như phát hiện giúp tôi những sai sót trong suốt quá
trình biên soạn. Làm sao có thể nghĩ rằng chỉ một
người có thể thực hiện được công việc?
Khi chúng ta nhìn sự việc một cách khách quan
và toàn diện, ta sẽ thấy là không có công việc nào chỉ
được thực hiện bởi một người. Bằng cách này hay cách
khác, sự góp sức của người khác luôn là điều kiện cần
thiết để mỗi người có thể thực hiện được phần việc của
mình.
Tương tự như vậy, sự góp sức của nhiều người luôn
là điều kiện cần thiết cho việc thực hiện những công
việc quá khó khăn hay lớn lao, vĩ đại. Vạn lý trường
thành của Trung Hoa, Đại Kim tự tháp của Ai Cập...
đều là những chứng tích lịch sử nói lên ý nghĩa này.
Chính vì thế mà người xưa đã nói một cách nôm na
rằng: “Nhiều tay vỗ nên kêu.”
Mặc dù vậy, không ít người trong chúng ta vẫn
thường sai lầm khi quá xem trọng những thành quả
