những đứa thiếu niên đó tự động mang đến cho tôi). Sự phát hiện ra của “cái
tôi” đương nhiên chỉ có thể làm xáo động người thiếu niên; anh ta mò mẫm
trong nội giới, tìm kiếm, tự suy xét, rút mình vào trong cô đơn. Trước hết
anh ta muốn tìm hiểu việc gì đang đến với anh ta; vì thế anh ta tự phân tích.
Bị vướng víu trong các mâu thuẫn nội giới, anh ta hăng say tìm sự thương
yêu và một chỉ dẫn có thể giúp anh ta thấy rõ hơn… Trí tưởng tượng của
anh ta hướng ra mọi nơi, hơi hoảng hốt, không biết bắt đầu từ đâu hoặc
không biết bằng cách nào tiếp xúc với cái thế giới bao la… Cờ xí của sự nổi
loạn được dương cao: đó là những cuộc tấn công được dàn trận chống lại
các “người già cổ hủ”, chống lại các “người có tuổi”, các giá trị đã được
thiết lập, các quy tắc xã hội, các đạo lý cổ truyền. Đấy cũng là nổi loạn
(ngấm ngầm hoặc công khai), chống lại gia đình, thường làm cho các nhà
giáo dục phải hoảng sợ!
Những điều quái gở cứ tiếp tục: người thiếu niên phát biểu nhiều
điều không thể tin được, ”hay quậy phá ầm lên”, mặc sức mà gây tai tiếng;
chế giễu cha mẹ và xã hội; anh ta thuộc các “băng nhóm” có câu lạc bộ
riêng và những quy luật bí mật.
Một khám phá chủ yếu khác: các giá trị tinh thần. Các cơn khủng
hoảng tinh thần và đạo lý bùng nổ. Người thiếu niên đang bận tâm vì cái tốt,
cái đẹp, cái thật. Anh ta lao vào các cuộc tranh luận đôi khi rất quyết liệt,
mà chúng thường chỉ là một cuộc trò chuyện “của tiệc trà lúc năm giờ
chiều”! Anh ta đang bứt rứt vì khao khát sự tuyệt đối. Vả lại, đây là một nhà
lý luận đáng gờm… dám quả quyết một cách dứt khoát những điều anh ta
không biết, và không ngại ngùng chối bỏ những điều nhỏ nhặt…
Nếu “cái tôi” của anh ta làm cho anh ta hoang mang, đương nhiên
anh ta sẽ cố gắng thoát ra tình cảnh đó! Anh ta tìm kiếm sự thông cảm, chỗ
dựa, từ từ hướng đến tình bạn và tình yêu. Đây là thời kỳ được gọi là “thời
kỳ giải thoát khỏi cái tôi”.
Ngọn núi lửa bùng nổ: các nỗi đam mê dữ dội, mãnh liệt, đau khổ,
mù quáng xuất hiện. Và cả những căm ghét kịch liệt!. Người thiếu niên cảm
nhận nhiều quyến luyến chuyên nhất, ghen tị, đa nghi. Anh ta thường tìm
