STEFAN ZEROMSKI
(1864 - 1925)
Stefan Zeromski, biệt danh Maurycy Zych hoặc Jozef Katerla, là con
một quý tộc đã sa sút, có các trang trại ở Kielce. Cha mẹ mất sớm, từ
thời thơ ấu, nhà văn đã sống trong cảnh bần hàn và bị bệnh lao phổi. Từ
năm 1874, ông bắt đầu học tại trường phổ thông ở thành phố Kielce.
Không thi đỗ tốt nghiệp trung học, ông chuyển đến Warszawa sinh
sống và tiếp tục theo học tại trường Đại học Thú y trong hai năm
(trường không đòi hỏi bằng trung học), nhưng sau đó, điều kiện vật
chất khó khăn đã buộc ông phải đi làm gia sư để kiếm tiền nuôi thân.
Ông đi du lịch rất nhiều, đã từng đến Praha, Muynich, Vienna, Zurich,
Florence và năm 1909, ông cùng gia đình đến Paris sinh sống ba năm.
Ở trong nước, ông cũng đến nhiều nơi, đặc biệt gắn bó với Zakopane.
Ông được người đương thời gọi là “lương tâm của nền văn học Ba
Lan”. Năm 1925, ông là người sáng lập và là chủ tịch đầu tiên của PEN
Club Ba Lan. Cũng trong năm đó, ông được trao tặng giải thưởng Nhà
nước về văn chương với các tác phẩm viết về lịch sử vùng bờ biển Ba
Lan dưới nhan đề Gió thổi từ biển (in năm 1922). Ông không được đề
cử giải Nobel Văn học có lẽ vì quan điểm chính trị cánh tả của mình.
Sáng tác của Zeromski mang tính chất xã hội. Ngay từ những truyện
ngắn đầu tiên và các phác thảo tiểu thuyết của mình, những đề tài về xã
hội đã được ông định hướng rõ rệt và liên tục lặp đi lặp lại. Trong các
tác phẩm như Quạ đen sẽ mổ chúng ta, Những người vô gia cư, Những
con quạ khoang, Truyện kể, Các tác phẩm tiểu thuyết... chứa đầy những
hình ảnh về nỗi tủi cực của các tầng lớp tận cùng trong xã hội, tạo nên
sự phản kháng chống lại ách bóc lột. Các tác phẩm nổi tiếng nhất của
ông bao gồm tiểu thuyết Tro tàn (1902), Lịch sử tội lỗi (1908), Turon
(1923), Mùa xuân đến sớm (1925) và hàng loạt vở kịch như Bông hoa
hồng (1909), Con chim cun cút chạy mất rồi (1924).
