Aristotle, nhà tư tưởng vĩ đại của Hy Lạp cổ đã mang lại cho đất nước
ông hầu hết những cơ quan sinh hoạt trí thức, quyển Chính Trị học
(Politics) của ông đã đặt nền tảng cho triết lý chính trị mới mẻ, quyển Thi
Ca (Poetics) của ông chứa đựng những khái niệm đầu tiên về các yếu tố
đồng nhất của bi kịch, trong bài nghị luận Linh hồn (On The Soul) ông đã
đặt nền tảng cho khoa tâm lý học như chúng ta biết ngày hôm nay. Ông là
nhà tiên phong trong khoa sinh vật học, người đầu tiên đã phát biểu những
ý kiến về luật học và cũng là cha đẻ của biết bao những quan niệm mà ngày
nay được chúng ta chấp nhận một cách hiển nhiên không cần tra hỏi. Khi
vua Philip viết thư cho ông, lúc đó ông chưa đầy ba mươi tuổi.
Aristotle sinh năm 384 trước tây tịch, tại tỉnh Stagira thuộc biển Egean,
cho nên ông có một biệt danh quen thuộc là “Stagirite”. Ông là con trai của
một bác sĩ uyên thâm, Nicomachus, và thỉnh thoảng ba ông được mời vào
hoàng cung để làm y sĩ cho Vua Amyntas II, cha của Vua Philip xứ
Macedonia. Sự liên quan giữa cha ông và triều đình xứ Macedonia đã có
ảnh hưởng rất lớn đối với cuộc đời và sự nghiệp của Aristotle. Ông bắt đầu
theo học với Plato, và được thầy gọi là nhà trí thức của trường Triết Học
Plato. Khi Plato chết, cháu trai của ông là Speusippus lên thay, và Aristotle
sau khi viết một áng văn kiệt tác khắc trên mộ bia của vị thầy quá cố, ông
rút lui về Atarneus và ở đó với một người học trò cũ khác của Plato là
Hermias. Người cháu gái (có tài liệu cho là em gái) của Hermias trở thành
vợ Aristotle. Bà hạ sinh cho ông một đứa con trai và ông đặt tên con bằng
tên của cha ông. Cuộc hôn nhân của ông là nhịp cầu thông cảm nối liền
giữa ông và Hermias, cho nên khi Hermias bị người Ba Tư bắt và xử tử
hình, Aristotle đã viết một bài thơ ngắn cảm động để tưởng nhớ bạn.
Trong khi học hỏi động vật học và một vài môn học khác ở Hitylene, ông
nhận được chiếu chỉ gọi về phụ trách việc dạy dỗ cho cậu bé Alexander
như lời ông đã hứa khi Hoàng nam vừa chào đời. Một văn sĩ đã viết lại sự
tương giao giữa triết gia và người hùng chinh phục địa cầu như sau: “Một
người có quyền lực và ý muốn thống trị thế giới, một người đã tìm tòi khai
sáng và chinh phục được một thế giới mới cho trí tuệ con người!”.
