Khi tư vấn cho các thân chủ về những căn cứ để quyết định có nên kể ra sự
thật hay không, đồng nghiệp Lisa Spiegel của tôi đã dùng một công thức rất đơn
giản, hiệu quả: Bạn hãy tự hỏi bản thân rằng việc kể ra sự thật chính là thành thật,
là có ích hay là tử tế?
Sự thật vẫn có thể khiến người khác đau đớn, tan nát lòng dạ, nhất là khi
người kia tiết lộ sự thật ấy với sự khoái trá tàn nhẫn. Tôi đã đôi lần chứng kiến
những người bị tổn thương khi biết sự thật mình bị người đầu ấp tay gối lừa dối
bấy lâu nay. Những lúc ấy, tôi đã tự hỏi: Có khi nào sự dối trá lại giúp bảo vệ ai
đó không? Nhiều người không sao hiểu nổi ý này, nhưng trong thực tế đã có rất
nhiều người gào lên khi bạn đời của mình thú nhận chuyện ngoại tình:“Ước gì
anh/em đừng kể ra chuyện đó!”.
Trong một đợt tập huấn cho các chuyên viên trị liệu tâm lý, một người đang
làm việc tại nơi an dưỡng cuối đời (hospice) đã hỏi tôi rằng: “Theo chị, tôi nên
nói gì với một nam bệnh nhân mắc bệnh hiểm nghèo đang muốn trước khi chết sẽ
thú nhận với vợ rằng ông đã ngoại tình suốt những năm qua?” . Tôi đáp: “Tôi
hiểu rằng ông ấy muốn thú tội để thể hiện tình yêu và sự trân trọng đối với vợ.
Nhưng ông ấy cần hiểu rằng khi ông ấy thú tội thì ông ấy sẽ thanh thản ra đi còn
người ở lại sẽ tổn thương mãi mãi. Khi ông ta đã yên nghỉ, bà vợ sẽ không thể ăn
ngon ngủ yên vì ngày đêm hình dung xem chồng mình đã ngoại tình như thế nào.
Đó có phải là di sản ông ấy muốn để lại cho vợ không?”.
Đôi khi giữ bí mật chuyện ngoại tình chính là cách ta chăm sóc, yêu thương
người kia. Trước khi muốn thú tội, ta hãy thử hỏi ta đang quan tâm đến ai, đến
người ấy hay đến chính bản thân ta vì ta muốn được thanh thản? Người ấy sẽ cảm
thấy thế nào, sẽ làm gì khi biết chuyện khủng khiếp này?
Tôi từng giúp một góa phụ đối mặt với nỗi đau kép: mất chồng và mất luôn
niềm tin bấy lâu rằng mình đã có một cuộc hôn nhân hạnh phúc vì khi hấp hối,
ông chồng đã thú nhận chuyện ông từng ngoại tình. Tôn trọng bạn đời không nhất
thiết là kể ra mọi chuyện mà là cẩn thận xem xét người ấy sẽ ra sao khi biết mình
đã bị phản bội. Khi suy xét những ảnh hưởng tích cực và tiêu cực khi khai ra
chuyện ngoại tình, bạn hãy hình dung cụ thể những gì có thể sẽ diễn ra: bạn nói
ra chuyện ngoại tình khi đang ở đâu, bạn nói những gì, biểu cảm mặt vợ/chồng
bạn sẽ ra sao, vợ/chồng bạn sẽ phản ứng thế nào khi biết chuyện,...
Câu hỏi “Nên kể hay không nên kể?” trở nên hóc búa hơn khi những định
kiến, lề thói xã hội khiến con người trở nên thật sự dễ tổn thương. Thế nên, sự
