Tuy nhiên, nhà tâm lý Steven Stosny quan sát rằng: “Nếu bị phản bội khiến
ta mất đi quyền lực trong hôn nhân thì tức giận chính là giải pháp giúp ta phục
hồi quyền lực. Nhưng lý do chính khiến ta đau đớn khi bị phản bội không phải là
vì mất đi quyền lực này mà thực ra là vì ta cảm thấy mình kém giá trị và ít được
người đó yêu thương”.
Khi biết mình bị phản bội, ta cần tìm những cách khác nhau để phục hồi cảm
giác về giá trị của bản thân, để tách rời những cảm giác của ta về chính ta với
những cảm giác về ta do chính người kia khiến ta cảm thấy như thế. Khi dường
như cả con người ta đã bị kiểm soát, khi định nghĩa về bản thân nằm trong tay
người đã phản bội ta, thì ta rất cần nhớ rằng vẫn còn những phần khác định nghĩa
con người ta.
Ta không phải là người bị vứt đi, dù một phần của ta đã bị vứt bỏ. Ta không
phải là nạn nhân, dù một phần của ta đã bị ngược đãi. Ta cũng được nhiều người
(trong đó có người vừa phản bội ta) yêu thương, tôn trọng, dù có thể giờ đây ta
chẳng thể cảm thấy như thế.
Sau khi bị bạn trai bỏ rơi, một cô gái đã nhận ra rằng từ khi có bạn trai, cô
đã cắt đứt các quan hệ bạn bè. Thế là cô lên danh sách năm người bạn mà cô
muốn kết nối trở lại. Cô thực hiện một chuyến đi dài hai tuần để nối lại tình bạn
xưa và đồng thời tìm lại những phần của bản thân cô mà mỗi người bạn này trân
trọng. Khi làm điều này, cô đã tách rời những thương tổn do bạn trai gây ra ra
khỏi bản thân cô.
Viktor Frankl – một nhà tâm lý học sống sót sau thảm họa diệt chủng của
phát xít – đã đúc kết một chân lý uyên thâm: “Người ta có thể tước đi tất cả ở
một người ngoại trừ quyền tự do cuối cùng của con người, tức quyền tự do lựa
chọn thái độ sống trong bất kỳ hoàn cảnh nào, tự do chọn lối đi cho riêng mình”.
Tôi đã khuyên những người vừa bị phản bội hãy chưng diện, làm đẹp dù
không thích chăng nữa, hãy để bạn bè nấu cho ta một bữa tối tuyệt ngon, hãy
tham gia lớp vẽ tranh vốn đã muốn học từ lâu, hãy làm gì đó chăm sóc bản thân
để khiến ta cảm thấy thoải mái, để chống lại cảm giác đau đớn, ê chề và thôi thúc
muốn che giấu tình trạng thê thảm của mình. Khi biết mình bị phản bội, nhiều
người cảm thấy quá tủi nhục đến mức không thể làm được những điều này.
Cô Gillian cần tìm những cách riêng để lấy lại giá trị của mình. Sự ăn năn
hối lỗi của chồng không đủ xoa dịu những vết thương trong cô. Lời xin lỗi và sự
cảm thông của chồng có thể xoa dịu nỗi đau bị phản bội nhưng không đủ sức