thành điểm chuẩn về chất lượng để thu hút các nhà đầu tư từ những nước
khác.
Suốt nhiều tuần lễ liên tiếp vào mùa xuân và hè năm 1990, người ta đọc
thấy một nội dung đầy xúc cảm chiếm đến cả trang trên nhiều tuần báo lớn
của Pháp: “Một số hãng nổi tiếng của Nhật Bản đã có mặt ở Auvergne”
kèm theo đó là bức ảnh một nhà kinh doanh Nhật ngồi sau bàn làm việc và
đang mỉm cười, sau lưng ông ta là một tấm bản đồ thế giới khổ lớn. Các tập
đoàn Nhật Bản đến lượt mình lại để tâm đề cao sự xâm nhập thành công của
mình trong khung cảnh nền kinh tế Pháp. Thế là, hãng Toshiba, trong các
quảng cáo chiếm đến nửa trang trên các nhật báo lớn nhất của Pháp đã
huênh hoang về “những cái nôi công nghệ mới” chẳng hạn như những nhà
máy lò cao hoạt động bằng vi sóng, những máy photocopie và những đèn
halogène dùng cho máy photocopie được lắp đặt lần lượt trong các làng
Aizenayn, Martin-Église và Raon-I’Étape. Tập đoàn hàng đầu này của Nhật
Bản còn nhấn mạnh “Cắm rễ sâu ở Pháp, tiến đến một sự hội nhập êm thấm
và cùng nhau lớn mạnh trong tương lai”. Đó chính là điều mong muốn nhất
của Toshiba.
Châu Á: đất săn riêng của Nhật Bản
Một sự chuyển động đáng kể đối với thế giới tương lai, song lại chưa
được biết đến nhiều, đang diễn ra tại châu Á: Khu vực này đang ngả theo
quỹ đạo kinh tế của Nhật Bản. Bởi lẽ, châu Á chưa bao giờ bị giới lãnh đạo
kinh tế của Nhật Bản bỏ quên. Trái lại, trong 10 năm đầu tư ồ ạt họ đã biến
đổi hoàn toàn bộ mặt của Nhật Bản trong khu vực đang phát triển vũ bão
này. Năm 1945, chiến thắng của đồng minh đã dấn đến hệ quả tất yếu là
việc Hoa Kỳ đứng chân về kinh tế tại châu Á. Suốt những năm 50 và 60,
Hoa Kỳ gần như đơn thân độc mã trong khu vực này: Nam Triều Tiên, Đài
Loan, Philippines, Thái Lan, Úc, Tân Tây Lan, Singapour đã kết thành một
khối vững chắc nằm trong vùng ảnh hưởng của Hoa Kỳ. Chú Sam đã có thể
tự hào diễu võ giương oai về sức mạnh của mình. Không ai dám coi thường
điều đó. Các nước cộng sản như Trung Quốc, Việt Nam, Cambodge và Lào
nói chung đều đóng cửa đối với các nhà tư bản Nhật Bản. Ngày nay, giấc
mơ Mỹ ở châu Á đã kết thúc. Sự thống trị của Hoa Kỳ đã thuộc về quá khứ
và ảo vọng Mỹ đã không còn hấp dẫn ai ở đây nữa. Quả là Nhật Bản đã
từng bước đuổi Hoa Kỳ ra khỏi châu Á – Thái Bình Dương. Còn châu Âu,
vốn nhút nhát hoặc lạc hậu trước thực tiễn của khu vực này, đã hầu như bị
quên lãng vĩnh viễn ở châu Á. Đã đến lúc châu Á – Thái Bình Dương trở
thành đất săn riêng của người Nhật.
Tiến trình này dẫn đến nhiều hậu quả đáng kể trong tương lai trên bình
diện kinh tế lẫn chiến lược. Tại sao ? Nền kinh tế của các nước Đông Nam
Á đang biến đổi sâu sắc. Từ chỗ trước đây chỉ cốt làm sao có sản lượng, các
