ÔNG CỐ VẤN - Trang 401

đáng với một vị trí cao hơn. Thi âm thầm tổ chức lực lượng chống lại
Thiệu, Kỳ. Thi đã kết thân được với Phật giáo miền Trung do nhà sư hiếu
động Thích Trí Quang cầm đầu. Phật giáo miền Trung, nơi đã châm ngòi
cho cuộc đảo chính lật đổ Diệm năm trước, thấy mình hoàn toàn bị bỏ
quên, những chiếc áo choàng đen sau một thời gian vắng bóng lại tiếp tục
xuất hiện trong dinh Độc Lập. Họ không thể ủng hộ chính quyền Thiệu,
Kỳ. Điều quan trọng nữa, Thi đã tranh thủ được cảm tình của Walt, tư lệnh
thủy quân lục chiến Mỹ đang đóng quân ở miền Trung. Cabot Lodge trở lại
Sài Gòn là một sự khích lệ đối với Phật giáo miền Trung. Nhà sư Thích Trí
Quang đã nương náu cả tháng ở tòa đại sứ Mỹ trong những ngày bị Nhu
đàn áp, được Cabot Lodge đón tiếp nồng hậu.
Sự chống đối của Thi bắt đầu bằng việc phớt lờ những chỉ thị, mệnh lệnh
của chính quyền trung ương Thiệu Kỳ. Sau nhiều lần nhắc nhở không hiệu
quả, Thiệu, Kỳ ra quyết định cách chức tư lệnh vùng I chiến thuật của Thi.
Những cuộc biểu tình do Phật giáo khởi xướng nổ ra tại Huế và Đà Nẵng
chống lại quyết định này. Đông đảo binh lính quân đoàn I của Thi có mặt
trong hàng ngũ biểu tình. Huế trở thành trái tim của phong trào Phật giáo
đấu tranh chống lại chính quyền Sài Gòn. Phật tử chiếm Đài phát thanh
Huế, Đà Nẵng, Hội An. Những cuộc biểu tình của Phật giáo lan ra nhiều
thành phố lớn ở miền Nam. Nguyễn Chánh Thi thấy mình có thể trở thành
lãnh chúa ở Bắc phần Việt Nam cộng hòa, cho quân đoàn I tuyên bố ly khai
với chính quyền Sài Gòn. Walt ủng hộ Thi bằng cách đưa quân Mỹ rút ra
ngoài thành phố Đà Nẵng, dùng máy bay gọi loa tuyên bố “không can thiệp
vào công việc nội bộ của người Việt Nam”. Từ tháng 4 năm 1965, Đà Nẵng
tách khỏi chính quyền Sài Gòn.
Nhiều lần cha Nhuận, cha Lãm từ dinh Độc Lập về Bình An, nói Thiệu và
Kỳ rất hoang mang vì những vụ rối loạn ở miền Trung, muốn xin ý kiến
cha Hoàng. Cha Hoàng dọa thêm:
- Bảo ông Thiệu, ông Kỳ coi chừng Cabot Lodge đó!
Kỳ muốn đem quân ra dẹp Thi nhưng chưa dám hành động vì không rõ ý
đồ của Mỹ trong vụ này ra sao. Nguyễn Chánh Thi và Thích Trí Quang đã
có quan hệ với CIA từ lâu. Nội bộ quân ngụy rối ren là một điều rất có lợi