CHÚ THÍCH
(1) Phỏng vấn Ẩn; cũng có trong thư gửi Jolynne D'Omano.
(2) Nguyễn Khải, Past Continuous (Willimantic, CT: Nhà xuất bản
Curbstone Press, 2001). Ông Khải bắt đầu xuất bản sách vào năm 1951, đã
viết hơn 30 tiểu thuyết và truyện ngắn. Ông là cựu phó tổng thư ký Hội Nhà
văn Việt Nam và nhận giải thướng văn chương ASEAN năm 2000.
(3) Đây là đoạn trích liên quan: “Anh Quân kể: Đầu nãm 1961, nhân
một câu chuyện nói chơi với Đại tá Edward Geary Lansdale, người 'anh
hùng' của Phi Luật Tân, đã có công đưa Ramon Magsaysay lên làm tổng
thống, Lansdale cho biết Mỹ vừa thanh lập ở Bến Cát một trại chăn nuói bò
sữa, giúp vào việc phát triển kinh tế của Việt Nam Cộng hòa. Lansdale là
ông trùm của tình báo miền Nam, dân OSS cũ, mà lại quan tâm tới phát
triển kinh tế? Hắn nói do sơ ý hay định nhằm mục đích nào? Tôi nghe qua
và không gặng hói thêm. Cách vài ngày sau, nhân gặp Rufus Philipps là phụ
tá của I.ansdale tại tòa đại sư Mỹ, tôi nói bằng quơ: 'Cách đây mấy tháng
ông Trần Chánh Thành có báo tôi đi Bến Cát để xem xét đời sống của dân
chúng trong các khu trù mật, tôi đã chú ý những đồng có rất mênh mông ở
đó. Tại sao người ta không chăn nuôi gì nhỉ? Như bò chẳng hạn… Rufus
nói liền: 'Chúng tôi đang giúp chính phủ các anh lập một trại bò sữa ở vùng
đó rồi, bò Úc’. Khi tôi hỏi lại hãng nào của Mỹ sẽ đứng ra kinh doanh, thì
Rufus trả lời: 'Một nhà kinh doanh người Úc, tên là Arthur, ông ta có mấy
cơ sở bán sữa tươi ngay tại Sài Gòn’” Trang 58-59.
(4) Bruce Palling, “Phạm Xuân Ẩn: Vietnam War Journalist and Spy”,
báo Independent, 22-9-2006.
(5) H. D. S. Greenway, “Mỹ Friend the Spy”, báo Boston Globe, 26-9-
2006.
(6) Stanley Cloud, “The Journalist Who Spied”, tạp chí Time, 21-9-
2006.
(7) Thư gửi Phạm Xuân Ẩn vào tháng 2-2006.
(8) Thư tín do ông Ẩn cung cấp cho tác giả.
