"Đây phải chăng là một trong những động cơ sâu sắc nhất chất chứa
trong lòng cho hành vi tham ô của các người? Nói cách khác, chính vì ông
đánh mất lòng tin, chính vì ông không còn chút hy vọng nào nữa nên mới
bắt đầu tham ô tham nhũng?"
"Nếu đại đa số đều làm một việc giống nhau, thì không thể gọi là tham
ô được."
"Ông thật sự cho rằng một tập thể tham ô như thế là có thể ngồi im vô
lo vô nghĩ, bình an vô sự sao?"
"Đúng, chí ít trước mắt là như vậy, nhổ cải nhổ cả bùn, hễ đào là đào
cả mảng, giống như một gói thuốc nổ, ai động vào thì người đó bị nổ, bây
giờ đã thành ra cục diện như vậy thì ai còn dám điều tra? Bọn họ đạt được
bao nhiêu lợi ích kinh tế từ chúng tôi rồi, thì tất nhiên phải bảo vệ lợi ích
chính trị của chúng tôi. Nói khó nghe một chút là nếu tôi đã nuôi anh thì lẽ
nào anh không nghe lời tôi? Chúng tôi cho bọn họ bao nhiêu tiền của, lẽ tự
nhiên bọn họ phải trở thành người bảo hộ và người phát ngôn của chúng tôi
thôi. Nói thực, sau khi ông đi, tôi vốn không muốn phát triển Trung Dương
lớn như vậy làm gì. Nhưng sau này nghĩ lại thì tôi phải làm nó to hơn, phải
biến nó thành một công ty tập đoàn quy mô lớn với mấy vạn công nhân,
như vậy há chẳng phải sẽ càng bảo đảm hơn sao? Công nhân nhiều lên,
công ty lớn lên, để ổn định, ngân hàng còn không cho vay tiền ư? Chính
phủ còn không bảo hộ ư? Lúc này xem ra, sự lựa chọn ban đầu là chính
xác, nếu công ty này không lớn như vậy, nếu mỗi năm không có khoản vay
nhiều như vậy, thì những người chúng tôi sớm bị người ta xử lý rồi, làm gì
còn ngồi được đến ngày hôm nay? Vì sao vấn đề càng nhỏ càng rắc rối, vấn
đề càng lớn càng có bảo đảm, đây có lẽ cũng là một trong những nguyên
nhân chủ yếu. Thực ra, tình hình này chẳng phải ông đã từng lĩnh hội rồi
sao? Tại sao lúc nào cũng thận trọng, dè dặt với sự việc của Trung Dương
như vậy, biết rõ bị thua lỗ lớn nhưng vẫn cho vay với số tiền khổng lồ,
chẳng phải là vì ổn định sao? Nếu đổ vào các doanh nghiệp nhỏ thông
