PHẬT GIÁO NAM TÔNG TẠI VÙNG NAM BỘ
72
lực cho lực lượng cách mạng miền Nam Việt Nam phát triển mạnh,
tiến đến đánh thắng giặc Mỹ và tay sai, thống nhất hai miền Nam –
Bắc. Có được kết quả trên bởi tác động của nhiều yếu tố khách quan
và chủ quan, nhiều thành phần, giai cấp tham gia. Trong đó, Phật
giáo Theravāda Việt Nam là một nhân tố, một lực lượng đông đảo,
tích cực góp phần không nhỏ trong pháp nạn 1963. Bài viết này tập
trung làm rõ những điểm nổi bật của chư Tăng và Phật tử, tinh thần
Phật giáo Theravāda đã gắn bó chặt chẽ với tinh thần văn hóa dân
tộc. Đóng góp vào sự phát triển của bản sắc văn hóa Phật giáo miền
Nam phải kể đến các công sức của chư Tăng, mà còn có sự góp mặt
của các Phật Tử trên tất cả lĩnh vực.
1. BỐI CẢNH LỊCH SỬ VÀ SỰ DU NHẬP PHẬT GIÁO THERAVĀDA
VIỆT NAM
Trong bối cảnh lịch sử người Pháp, người Mỹ đô hộ, Phật Giáo
Theravāda được du nhập. Năm 1938, ngôi chùa Theravāda đầu tiên
tại số 75A, Gò Dưa, Thủ Đức, Sài Gòn (nay 171/10 Quốc Lộ 1A,
Phường Bình Chiểu, Quận Thủ Đức, TP. HCM) được tạo lập. Công
đầu tạo dựng đem Phật giáo Theravāda du nhập Việt Nam là ông
Nguyễn Văn Hiểu và Bác sĩ thú y Lê Văn Giảng.
1
Kể từ năm 1938, các cơ sở tự viện từ Sài Gòn đến tận miền
Trung, Trung phần lần lượt được xây dựng nhằm đáp ứng nhu cầu
tâm linh của quần chúng tín đồ như năm 1953, chùa Tam Bảo, Đà
Nẵng (nay 323 Phan Châu Trinh, TP. Đà Nẵng), chùa Tăng Quang
(Gia Hội)…
2
. Chùa Giác Quang tạo dựng năm 1945 (nay 47 Lương
Văn Cang, quận 8).
3
Chùa Kỳ Viên thành lập năm 1948 tại 610 Phan
Đình Phùng, Sài Gòn....
4
Trong phong trào Phật giáo 1963 chư
Tăng chùa Tam Bảo và Tăng Quang đã tham gia tích cực cùng 3
1. Tiểu sử Ông Nguyễn Văn Hiểu, (1971), bản đánh máy lưu hành nội bộ và trong thư viện chùa
Bửu Quang, Thủ Đức, TP.HCM, tr. 5.
2. Thích Đồng Bổn (1995), Tiểu sử danh tăng Việt Nam thế kỷ XX, T1, NXB TP.HCM, tr. 721; Tỳ
khưu Chánh Niệm, dòng 81, trên xuống.
3. Thích Đồng Bổn (1995), Tiểu sử danh tăng Việt Nam thế kỷ XX, T1, NXB TP.HCM, tr. 721; Bình
Anson, dòng 7, trên xuống.
4. Tiểu sử Ông Nguyễn Văn Hiểu, (1971), bản đánh máy lưu hành nội bộ và trong thư viện chùa Bửu
Quang, Thủ Đức, TP.HCM, tr. 6.
