PHẬT GIÁO NAM TÔNG TẠI VÙNG NAM BỘ
242
DẪN NHẬP
“Cởi áo cà sa khoác chiến bào
Giã từ thiền viện lướt binh đao
Câu kinh tiếng kệ chờ khi khác
Cứu nước thương dân dễ đợi nào”
Câu thơ trên của nhà sư Thái Không đã phác họa rất đầy đủ về
hình ảnh của các bậc chân tu Phật giáo thời kỳ cả nước kháng chiến
chống Mỹ cứu nước. Mặc dù xuất phát từ tu hành và hầu hết đều
được đào tạo bởi các ngôi chùa, thấm nhuần triết lý của đạo Phật,
nhưng khi đứng trước những áp bức bất công của quần chúng lao
khổ, sự sinh tồn của quê cha đất mẹ, các nhà sư không thể nhẫn nại
đứng ngoài cuộc. Họ đã trở thành lực lượng cách mạng trung kiên,
hoạt động hết mình vì quốc gia – dân tộc, hành động của các nhà sư
luôn gắn liền với lợi ích của nhân dân
1
.
1. THAM GIA ĐẤU TRANH CHÍNH TRỊ
Khi Hiệp định Genève được ký kết và những năm sau đó, nhận
thấy chính quyền Sài Gòn ngoan cố không chịu thực hiện các điều
khoản qui định, Tăng Ni và Phật tử Khmer đã kiên quyết xuống
đường đấu tranh cùng nhân dân miền Nam. Cuộc đấu tranh thi
hành Hiệp định Genève năm 1954 về lập lại hòa bình ở Việt Nam
diễn ra rất khó khăn, phức tạp. Tội ác của chính quyền Sài Gòn ngày
càng chồng chất. Trước tình thế đó, nhiều phong trào yêu nước của
đồng bào Nam bộ đã liên tiếp bùng nổ. Hình ảnh các nhà sư và Phật
tử Khmer trong dòng người đấu tranh vì hòa bình và tiến bộ xã hội
trở nên thân quen hơn bao giờ hết. Họ đã dũng cảm đấu tranh bảo
vệ nơi thờ cúng tôn nghiêm, đòi tự do tôn giáo, phản đối việc phá
hoại chùa chiền, giết hại và hành hung các nhà sư. Tài liệu lưu trữ ở
chùa Chandareansey (Sài Gòn) đã cho thấy rất rõ điều đó.
Nhiều nhà sư tham gia Phong trào bảo vệ hòa bình
2
đã bị chính
1. Nhà sư Thái Không – nguyên trụ trì chùa Phật học Lưỡng Xuyên (Trà Vinh) thời kỳ chống Mỹ.
2. Nhà sư Huệ Quang được bầu làm Phó Chủ tịch Phong trào bảo vệ hòa bình.
