SỰ HÌNH THÀNH CÁC CHÙA KHMER TỈNH VĨNH LONG
335
chùa này nằm khoảng giữa của hai chùa khác trong cùng phum
srok, đó là chùa Cần Thay và chùa Gia Kiết. Chùa Giữa có tên Pali
là Sirī Suasdey, tên Khmer là Wat Đôn Lo-or. Chuyện kể rằng khi
xưa vị trụ trì đầu tiên của chùa là ngài Hòa thượng E, trong giấc
chiêm bao của Ngài, Ngài nghe ba hồi chuông vang vọng liên tiếp
như tiếng chuông chùa cử hành lễ từ phía khu đất cách chùa 200m,
ngài tỉnh giấc, hướng về bàn thờ Phật đảnh lễ và tụng kinh, thiền
định đến sáng. Lòng ngài cứ như còn nghe văng vẳng ba hồi chuông
trong giấc mơ, ngài liên tưởng đến nơi tiếng chuông vọng lên và
nghĩ nếu đây là điềm lành thì xin di dời chùa qua khu đất phát lên
tiếng chuông. Ngài họp chư Tăng và Phật tử chia sẻ ý tưởng dời
chùa. Được sự đồng tình của mọi người, khi đó bà Phật tử tên Đôn
Lo-or là người tiên phong cúng đất xây chùa. Vì lý do đó mà tên
chùa được gọi bởi tên bà Đôn Lo-or, vị thí chủ dâng đất cất chùa.
Điểm ưu việt nhất của chùa Giữa là dù chùa thành lập đến nay đã
hơn 400 năm nhưng các phương danh trụ trì và năm làm trụ trì đều
được ghi chú đầy đủ rõ ràng.
Chùa Gò Xoài
Chùa Gò Xoài (Sở Văn hóa Thông tin Bảo tàng Vĩnh Long
2006) là một trong sáu chùa Khmer thuộc huyện Trà Ôn, chùa Gò
Xoài nằm trên vùng đất Giồng (đất Gò, đất Cao). Vì vùng đồng
bằng sông Cửu Long là vùng đất thấp, vùng đất sông nước, để sinh
sống ở vùng này, người dân phải chọn khu đất cao hơn đất ruộng để
cất nhà ở, những chỗ đất cao này được gọi theo tiếng địa phương là
đất Giồng. Đất Giồng được hình thành do tự nhiên của vùng địa lí,
hoặc có nơi do dân chúng tự nạo vét đường nước chảy để lưu thông
và đất nạo vét đó được đắp lên từ ngày này qua tháng nọ tạo nên gò
đất cao, dài dọc theo đất ruộng, người ta gọi là đất Giồng. Trên cùng
đất Giồng này có chùa Đại Thọ ở đầu Giồng, chùa Gò Xoài ở giữa
Giồng. Chùa được thành lập trong thế kỷ XVI thời kỳ Chân Lạp, có
tên Pali là Muni Uttama, nghĩa là trí thức cao thượng. Tên Khmer
là Wat Swai nghĩa là chùa Xoài, từ “Swai” trong tiếng Khmer là xoài.
Vĩnh Long, (ngày 15/10/2020).
