PHẬT PHÁP CHO MỌI NGƯỜI - Trang 148

khổ đau cho người nói. Dựa trên quan điểm này, ta thấy rằng việc chửi
mắng, thóa mạ cũng giống như việc trừng phạt con cái bằng cách đánh đập,
sẽ không giúp ích gì cho cha mẹ trong việc khuyên bảo con cái họ tránh xa
những hành động bất thiện.

Khuyên nhủ là một phương cách hữu hiệu để giúp con cái không đi theo
những cách sống tai hại. Nhưng trước hết, chính cha mẹ phải là những
người gương mẫu: “Trước khi giáo huấn ai, phải tự xét lại mình. Có thể
người nói mới không phạm sai lầm”. Muốn cho con cái nghe lời mình,
trước hết cha mẹ phải thực hành những lời dạy của chính mình. Khi chính
cha mẹ cũng kiềm chế không làm những hành động xấu ác, thì họ sẽ dễ
dàng thuyết phục con cái mình tránh xa khỏi những điều tương tự.

Giúp trẻ tránh xa những người bạn không có đạo đức hay xấu ác, theo Đức
Phật, là một phương cách khác để giúp con cái tránh thói quen có những
hành động bất thiện.

Những lời khuyên của Đức Phật đối với Sigala -một đứa trẻ vừa mất cha,
và đang ở trong một trạng thái tâm bối rối, phải đối mặt với bao trở ngại ở
phía trước -cho ta thấy rằng Ngài sẽ khuyên các bậc cha mẹ phải dẫn dắt
con cái họ như thế. Đức Phật khuyên Sigala, quan trọng nhất là không nên
giao lưu thân thiết với những kẻ không có đạo đức, vì những mối liên hệ đó
sẽ làm hỏng tương lai của người trai trẻ. Khuyên con tránh xa người xấu ác,
sẽ giúp con không coi thường những hành vi xấu ác.

Tóm lại, theo Đức Phật, có những phương cách để giúp con cái không trở
thành xấu ác, vô đạo đức, là một bổn phận tiên quyết của các bậc làm cha
mẹ. Thay vì giao bổn phận đó cho các thầy cô giáo, hay các nhà tôn giáo,
chính cha mẹ cũng phải cho con cái thấy sự quan tâm của họ và có bổn
phận giúp con cái họ không học theo những thói quen xấu của cá nhân hay
xã hội.