đỏ và nhìn cánh cửa màu xanh nước biển tiếp tục co lại. Sau đó, anh lại
nhảy sang cánh cửa màu xanh nước biển. Nhưng cánh cửa màu xanh lá cây
bắt đầu nhỏ lại, vì vậy anh quay trở lại cánh cửa màu xanh lá cây.
Sam nhảy loạn xạ từ lựa chọn này sang lựa chọn khác, anh cúi người
xuống màn hính, nét mặt đầy căng thẳng tập trung vào trò chơi. Trong đầu
tôi bất chợt liên tưởng tới hình ảnh một vị phụ huynh đang vội vã cho con
mình tham gia hết hoạt động này tới hoạt động khác.
Liệu đây có phải là một cách sống hiệu quả - đặc biệt là khi mỗi tuần
lại xuất hiện thêm một hoặc hai cánh cửa cho chúng ta? Tôi không thể đưa
ra câu trả lời chắc chắn, nhưng qua các thí nghiệm, chúng tôi thấy rõ một
điều là việc nhấp chuột vào hết cánh cửa này đến cánh cửa khác không chỉ
khiến cho bạn căng thẳng mà còn không kinh tế nữa. Thực tế, trong khi
chạy loạn xạ để giữ cho các cánh cửa không bị đóng lại, những người tham
gia thí nghiệm của chúng tôi thu được số tiền ít hơn nhiều (khoảng 15%) so
với những người chơi không quan tâm đến việc cánh cửa khác đang đóng
lại. Sự thật là họ có thể kiếm được nhiều tiền hơn bằng cách nhấp chuột vào
bất kỳ căn phòng nào và ở đó trong suốt thí nghiệm! (Hãy liên tưởng điều
này với cuộc sống và sự nghiệp của bạn).
Khi tôi và Jiwoong tiến hành thí nghiệm theo hướng ngược lại là
không yêu cầu người chơi phải giữ cho tất cả các cánh cửa mở nữa, kết quả
vẫn như vậy. Ví dụ, chúng tôi quy định mỗi nhấp chuột mở một cánh cửa sẽ
lấy đi của người chơi số tiền là 3 xu. Như vậy người chơi sẽ không chỉ mất
đi một lần nhấp chuột (chi phí cơ hội) mà con bị đánh vào kinh tế nữa.
Không có sự khác biệt trong phản ứng của người chơi. Họ vẫn mải mê phi
lý trí duy trì tất cả các lựa chọn mở ra cho mình.
Tiếp theo, chúng tôi nói với người chơi chính xác tổng số tiền thưởng
mà họ có thể nhận được từ mỗi căn phòng. Nhưng họ vẫn không chịu ngồi
yên nhìn cánh cửa khác đóng lại. Chúng tôi còn cho phép một vài người
chơi thử trước khi tham gia vào thí nghiệm thật với hy vọng họ sẽ nhận ra
một điều : sẽ là khôn ngoan hơn nếu không chạy theo các cánh cửa đang
đóng lại. Nhưng chúng tôi đã sai. Ngay khi nhìn thấy các lựa chọn thu nhỏ
lại, các sinh viên MIT xuất sắc và thông minh nhất của chúng tôi không thể
